41 ÇATI VE CEPHE • MART-NİSAN / 2025 TEKNİK MAKALE ve yerel olaylar hakkında bilgi yayınlar. Güneş panelleri, elektrik kullanımını dengelemeye yardımcı olur. Otobüs duraklarının yapımında tercihan geri dönüştürülmüş malzemeler ve zemininde geri dönüştürülmüş beton kullanılabilir. Otobüs duraklarının ve çatılarının bakımları periyodik olarak yapılmalıdır. SİSTEM ONDUGREEN KAPLI YEŞİL ÇATILAR FARKINDALIK YARATIR Ondugreen sistemi ile kaplı otobüs durakları, bu şehirlerde yaşayan, çalışan ve ziyaret edenler için yeşilliğin önemi konusundaki farkındalığı da artırıyor. Her gün yeşil bir otobüs durağının önünden geçmek kafaları döndürecek ve insanları düşündürecektir. Bu şekilde, kent sakinlerinin mahallelerini iyileştirmede proaktif oldukları görülebilir ve bu da yeşil çatıların eko-faydaları konusunda farkındalık yaratacaktır. Dünyada bazı kentlerdeki yerel yönetimler, şehirlerinin yeşillendirilmesini teşvik etmek için hibeler ve su-atık su faturası gibi indirimler sağlıyor. DÜNYADA YEŞİL OTOBÜS DURAKLARI Dünyada Hollanda, Birleşik Krallık, Kanada, Hindistan, Ukrayna, İtalya, ABD, Almanya, Avustralya, İsviçre ve daha birçok ülkelerde Yeşil Çatılı Otobüs Durakları popüler hale geldi ve insanlar, kentsel bir ortamda sağlıklı bir yaşam ortamı için çözümlere katkıda bulunma çabası içinde. Yeşil otobüs durakları artık sadece büyük metropollerin değil, yüzlerce Avrupa şehrinin bir özelliği haline geldi. Yağış akışını azaltan, bitkilerin pasif sulanmasını sağlayan, yolcu konforu için kentsel ısı adası etkisini azaltan, yolcuların, turistlerin ve yoldan geçenlerin eğlenmesi için canlı ve davetkar bir ortam yaratılmasına katkıda bulunan, vandalizmi caydırarak ve 'bakım ipuçları' göstererek daha güvenli ortamlar yaratan Yeşil otobüs durakları, artık sadece büyük metropollerin değil, yüzlerce şehrin bir özelliği haline geldi. PROJELENDİRME VE BİTKİ SEÇİMİ Ondugreen sistemi ile kaplı otobüs durakları, ciddi bir projelendirme aşamasını takiben uygulanmalıdır. İlk olarak, otobüs durağı konstrüksiyonu ağırlık kapasitesinin yeşil çatı katmanlarının ağırlığını güvenli bir şekilde taşıyacağı kontrol edilmelidir. Kulanılacak bitkiler, bölgedeki ziraat fakülteleri ile işbirliğine gidilerek, çeşitli tozlayıcıları çeken uygulamanın yapılacağı bölgeye özgü çiçekli ve az su gerektiren (sedum türü) bitkilerden seçilmelidir. Ayrıca bitkilerin bakımı da planlanmalı ve sağlıklı bir yeşil çatının korunması ve sürdürülebilmesi için düzenli sulama ve ayıklama gerektiği unutulmamalıdır. Doğru bitki seçimi ile bakım gereksinimi en aza indirilebilir. Otobüs durağının duvarlarında dikey bahçeler oluşturulabilir ve hatta bekleyen yolculara gölge sağlamak için küçük ağaçlar dikilebilir. OTOBÜS DURAĞI STANDARTLARI Dünyada otobüs durakları tasarlamak için hareket kabiliyeti ve görme engelli kişiler ve diğer özel ihtiyaçları olan kişiler dahil olmak üzere geniş bir potansiyel kullanıcı yelpazesine uyum sağlayan birçok standart bulunmakla birlikle, yeşil çatılı otobüs durakları için ayrı bir standart yoktur. Bu nedenle yeşil çatı sistemleri otobüs durağı çatılarının tasarımı için kılavuz olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de otobüs duraklarının yapısı, yerleşimleri, durak tipleri v.b. TSE 11783 (25 Temmuz 1995) kriterlerine uygun olarak düzenlenmektedir. Atıf yapılan standartlar: TS 9111 Özürlüler ve hareket kısıtlılığı bulunan kişiler için binalarda ulaşılabilirlik gerekleri. TS12576 Şehir içi yollar – Kaldırım ve yaya geçitlerinde ulaşılabilirlik için yapısl önlemler ve işaretlemelerin tasarım kuralları. Türkiye’de otobüs durakları çatılarında en gelişmiş Şekil 12. Yeşil çatılı akıllı otobüs durağı, genel görünümü Singapur [21). Şekil 12. İngiltere’de Arı Otobüs Durağı [22]
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=