Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 12. Sayı (Ocak-Şubat 2008)

görüş Yangın ve Patlama Güvenliği Serdar ÜNSAL / Türk Ytong Sanayi A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı icari ve endüstriyel yapılarda en önemli risklerden birisi yangın ve patlama hasarlarıdır. Bu tip yapılarda yangından sonra çekilen zorluklar yapısal hasarların maddi boyutundan çok daha fazladır. Hasarların giderilmesi için gerekli süre göz önüne alındığında yetişmiş personelin büyük kısmı uzun süreli işsiz kalmakta ve başka işyerlerine yönlenmektedir. Ayrıca sigorta maddi zararı karşılıyorsa da, müşterilerin kaybedilmesi olasılığı büyük bir risk oluşturmaktadır. Böyle durumlarda güvenlik ve marka ile ilgili iyi imajın kaybedilmesi de söz konusu olabilir. Tüm bu riskler karşısında yangına ve patlamaya karşı yüksek dayanım özelliği ile Ytong donatılı elemanları özellikle ticari yapıların inşaatında önemli avantajlar sunmaktadır. Büyük depo kapasitesine ihtiyaçları olan lojistik firmaları için bu çok önemli bir konudur. Örnekleyecek olursak Nike firması, Belçika'da bulunan büyük depo ve lojistik binasını Ytong donatılı elemanlarından yaptırmıştır. lkea da Dortmund'da Avrupa merkez deposunu aynı şekilde yaptırmıştır. Türkiye'den örnek verecek olursak, Termoflex'in Sakarya'daki üretim tesisi geçir42 ÇAT&I CEPHE• OCAK-ŞUBAT/ 2008 diği yangından sonra yangın güvenliği için bölme duvarları çatıya kadar Ytong donatılı elemanları ile oluşturulmuştur. Hayat Kimya'nın İzmit'teki Molfix tesislerinin ve İstinye Park alışveriş merkezinin yangın duvarlarının oluşturulmasında aynı amaçla Ytong donatılı elemanları kullanılmıştır. Koruyucu bir kalkan Depo, hangar, üretim ve dağıtım merkezi binalarının büyüklükleri genellikle 60 bin m2'nin üzerindedir. Bu 8 futbol sahasından bile daha büyük bir alandır. Bir yangın sırasında meydana çıkabilecek hasar alanın büyüklüğü ile doğru orantılıdır. Ytong bu konuda önlemini almış durumdadır: İç mekanı Ytong yangın duvarları ile bağımsız bölümlere ayırmak, dış cepheyi ise Ytong donatılı elemanlardan oluşan koruyucu bir kabuk ile sarmak, yangın hasarlarının minimize edilmesini sağlayacaktır. Ytong; Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik'e göre A1 sınıfı "yanmaz" malzemeler arasındadır ve yangın dayanımı F30-F180 aralığındadır. Aslında Ytong donatılı elemanları, yangına karşı bilinen bu değerlerin çok daha üstünde dirence sahiptir. Almanya'da bulunan ve 50 uzmanın görev yaptığı Ar-Ge merkezi bu konuda önemli araştırmalar yürütmekte ve çarpıcı sonuçlar elde etmektedir. Bir örnek verecek olursak, Ar-Ge uzmanlarının Almanya'da bulunan Braunschweig Üniversitesi ile birlikte yürüttüğü araştırma ve deneyler, yangın dayanım değerinin F360'a ulaşabileceğini göstermiştir. Bunun anlamı, duvarın hiç zarar görmeden ve fonksiyonlarını kaybetmeden 360 dakika (6 saat) boyunca yangına dayanabilmesidir. 15 cm kalınlıkta donatılı elemanların kullanıldığı bu deneyde, kapalı yangın mahalline bitişik duvarlardaki yüzey ısısı 60 °C'yi geçmemektedir. Aynı deney betonarme duvarlarla yapıldığında aynı süre sonunda, bitişik duvardaki sıcaklık 270 °C olmakta ve yangın ile patlama riski oluşmaktadır. Sonuç olarak; gaz tüpleri veya benzer yanıcı/patlayıcı malzemelerin neden olacağı büyük yangın ve patlama risklerine karşı Ytong üstün bir koruma sağlamaktadır. En önemlisi, büyük sıcaklıklarda bile Ytong duvarlarda ve çatılarda herhangi bir çatlama, yırtılma veya boşluk meydana gelmemesidir. Bu şekilde ateşin hızla yayılması önlenebilmektedir. Unutulmamalıdır ki yangın, yapının diğer bölümlerine özellikle çatı konstrüksiyonlarından hızla yayılmaktadır. Ytong donatılı elemanlarının patlama anındaki koruyucu özelliği ile ilgili bir araştırmadan da bahsedebiliriz. Almanya'daki Karlsruhe Üniversitesi'nde yapılan bu araştırmanın odak noktası, Ytong çatı plaklarıdır. Deneyde Ytong çatı plakları trapez levha çatılar ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuç, donatılı Ytong çatı elemanlarından inşa edilmiş bir hangarın çatısının, trapez çelik levha konstrüksiyonlarından 4 kat daha şiddetli bir patlamaya dayanıklı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu tip patlamalarda bitişik binalar da yanma riski altındadır. Yangın sırasında oluşabilecek çökmeler ise ayrı bir problemdir. Almanya'daki sigorta şirketleri, ticari yapılarda gazbeton donatılı elemanların kullanımının riskleri azaltmak yönünde katkı sağladığının farkındadır. İşte bu nedenle Almanya'da masif ve yanmaz konstrüksiyonlar risk primi açısından indirime, yanıcı özelliğe sahip malzemelerle oluşturulmuş çatılar ise ek sigorta primine tabidir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=