~ makale TABLO 1: CWCT'ye göre basınç seviyeleri [41 Rüzgar basıncı Su geçirgenlik test basıncı Hava geçirgenlik test basıncı < 800 Pa 300 Pa 300 / 600 Pa 801 - 1200 Pa 300 Pa 300 / 600 Pa 1201 - 1600 Pa 450 Pa 300 / 600 Pa 1601 - 2000 Pa 600 Pa 300 / 600 Pa 2001 - 2400 Pa 600 Pa 300 / 600 Pa > 2400 Pa 0,25 x Rüzgar basıncı tedir. Rüzgarjeneratörü, dinamik test süresince farklı pozitif basınç oluşturabilecek özellikte, 4000 milimetre çapında, ters dönen pervaneli, uçak motoru tipinde bir piston içermelidir. Jeneratörün, örneğin dış yüzüne yakın bir yerde montajı yapılmalıdır. Su sprey sistemi 700 milimetreden daha büyük olmayan, düzgün aralıklı bir ızgara sistemidir. Sistem örnek dışından yaklaşık 400 milimetre açığa monte edilmelidir. Emzik ya da hortum başları 80 °C yayılma alanından daha düşük olmayacak şekilde kare biçiminde bir alana etki edebilmelidir. Su sıcaklığı artı 8 ile artı 25 °C arasında olmalıdır. Sprey sistemi, örneğin dış yüzeyine suyu düzgün bir şekilde taşımalıdır. Hortum testi için su nominal 30 °C yayılmayla, su zerrelerinin kesintisiz üreten pirinç başlı emzikler kullanılarak yapılır. Bu hortum veya emzik başlarıyla valf arasında basınç ölçer ve valf kontrolünün olması gerekir. Bu hortum başlarından 220± kPa olduğunda dakikada 22± iki litre üretebilecek şekilde sistem ayarlanmalıdır. (3) 4. Testlerin Uygulanma Şekilleri Giydirme cephe sistemlerinde, herhangi bir bina için hazırlanan örnek üzerinde standart olarak uygulanan testler aşağıda açıklanmaya çalışılmıştır. 4.1. Hava geçirgenlik (CWCT) Havanın süzülmesi ya da sızması giydirme cephe aracılığıyla dışarıdan bina içine havanın geçmesidir. Hava yatay ve düşey profiller arasındaki hatalı bağlantılardan ya da fitillerden süzülür. Hava kaçağı binalardan 50 ÇATI&CEPHE• OCAK-ŞUBAT/ 2008 enerji kaybının ana sebebidir. 2002'den sonra İngiltere'de binalar için uygulanan yönetmelikte, büyük ölçekli binalarda belli sınırlarda hava sızdırma zorunludur. Bir binadayüksek oranda hava sızma miktarı, binadaki ısı kaybını çoğaltacak ve bina sahiplerinin maddi ve manevi açıdan konforunu bozacaktır. Bina içinde ve dışında basınç farklı düzeylerdedir. Bu test, cepheden hava geçişinin olup olmadığını ya da hangi düzeylerde olduğunu belirlemek için uygulanır. Klimalı mekanlarda 600 Pa, klimasız mekanlarda ise 300 Pa hava basıncı sınır test değerleri olarak alınmaktadır. CWCT'ye göre testlerde uygulanan basınç miktarları ise Tablo 1 (1) gösterilmiştir. Hava geçirgenlik testinde binaya göre hazırlanan test örneğini, testi hazırlamak için 660 pascallık üç farklı pozitif basınç uygulanır. Daha sonra hava üfleme ölçümleri farklı pozitif basınçlarda alınır; 50, 100, 150, 200, 300, 450, 600, 450, 300, 200, 150, 100 ve 50'Iik pascallarda. Her basınç artışında, örneğe en az on saniye basınç tutulması gerekmektedir. Hava geçirgenlik testi, öncelikle test odasının hava sızdırma kabiliyetini belirlemek için yalıtımlı örnekle olan davranışına bakılır. Sonra yalıtımsız örnekle bakılır ve okumalar arasında elde edilen fark, örnekte hava geçişi olup olmadığını gösterir. Bunagöre sınır değerler ile kararverilir (3). 4.2. Su Geçirimsizlik Testi Su geçişi giydirme cephe sisteminde dışarıdan içeriye su geçişini ifade eder. İç mekanda kontrol edilebilecek az miktarda su kabul edilebilir. Ancak, ana prensip tüm giydirme cephelerde mükemmel sızdırmazlık elde etmektir. Su geçişine binanın dayanma yeteneğini tespit edebilmek için örnek üzerinde test yapılır. Özellikle büyük ölçekli giydirme cephe projelerinde mutlaka böyle bir uygulama yapılmalıdır. Yukarıda yapılan test sıralamasına göre rüzgar ve yer değiştirme testlerinden sonra yeniden statik test uygulanmalıdır. Bunun sebebi su geçirimsizlik performansının strüktürel hareketlerden etkilenip etkilenmediğini görmektir. Bilimsel olarak yapılan testler gerçek binanın su geçirimsizliğini yüzde yüz ölçmek için kullanılamaz. Bu değerler önerilen sistemin zayıf noktalarını belirlemek için referans olarak kullanılabilir. Çünkü örnek için yapılan sistemin ölçeğiyle gerçekteki bina ölçeği çok farklıdır. Burada binanın gerçek ölçeğindeki ustalık çok önemlidir. Ayrıca iklim bölgelerine göre de test süresi ve test basıncı da farklıdır. Örneğin dünyada farklı iklim koşullarında bütün alanlardatemsili olarak 15 dakika statik test süresi yeterli midir? Yüzde 20 pozitif rüzgar yükü, fırtına koşullarında, sıcaklık değişimleri, deprem, rüzgar dünyada yeterli midir? Bu sorular ile su test protokolünde ASTM E-331 oldukça uygundur (5). Buna göre cephenin yer aldığı ülkenin standartlarında verilen rüzgar yüküne göre; llıman iklim bölgelerinde; Test basıncı: Maksimum dizayn pozitif rüzgar yükünün yüzde 20'si, Test süresi: 30 dakika. Fırtınalı bölgelerde (kasırga); Test basıncı: Maksimum dizayn pozitif rüzgar yükünün yüzde 80'i, Test süresi: 60 dakika. Testler sırasında olası bir su sızma gerçekleşirse onarım yapılmasına kesinlikle izin verilemez. Elde edilen test sonucuna göre ya sistem ya da sistem detayı değiştirilmeli ve çözüme göre mutlaka yeni bir örnek hazırlanarak yeni test yapılmalıdır. İleride olası problem çıkabilecek olan bölgeler, proje sorumlusu tarafından belirlenerek, ilgili bölgede uzun süreli performans testi taklidi yapılır. Buna göre kritik bölgelerde uzun süreli kullanım ile oluşabilecek problemler belirlenmiş olur. Sonuca göre detay iyileştirmesi yapılabilir (5). Standartlara uygun başarılı bir test, iyi olmayan sızdırma bölgelerinin belirlenmesi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=