Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 12. Sayı (Ocak-Şubat 2008)

makale ve testin tekrarı test süresince, su sızdırma oluncaya kadar tekrar edilmesi ya da test süresi bitiminde zarar gören, bozulan, sızdırmaz bölgelerin belirlenmesi olarak tanımlanabilir. Test süresi boyunca örnekte eğer su sızdırma yoksa test başarılmış olur. Su geçirimsizlik testi statik, dinamik ve hortum olmak üzere üç farklı şekilde uygulanmaktadır. Buna göre; Su geçirimsizlik (Statik) (CWCT): Test için su ızgarası cephe örneği önüne yerleştirilir. Ve pozitif hava basıncıyla püskürtülür. Bu, cephe yüzeyinde rüzgarlı ağır bir yağmuru ifade eder. Araştırma testleri yerleştirilen cephede de denenir, özel zamanlarda yağmur hortumu da kullanılabilir. Test örneğini teste hazırlamak için 660 pascallık üç farklı pozitif basınç uygulanır. Sıfır basınçta 15 dakika en az 3.4 litre/m'/dakika oranından su örnek üzerine püskürtülür. Su püskürtme devam ederken basınç belirtilen şekilde artarak uygulanır; 50, 100, 150, 200, 300, 450 pascallarda beş dakika, 600 pascalda 15 dakika uygulanır. Örneğin iç yüzünde test süresince suyun geçip geçmediği sürekli olarak kontrol edilir. Su sızma gözlenirse deney durdurulur. (3) Su geçirimsizlik (Dinamik) (CWCT): Su, örnek üzerine en azından 2 litre/m2/dakika oranında püskürtülür. Rüzgarjeneratörü 15 dakika süresince, örneğin karşısından 600 pascallık pozitif basınç oluşturmak için kul52 ÇAT&I CEPHE• OCAK-ŞUBAT/ 2008 lanılır ve örneğin dış yüzüne yakın bir yerine montajı yapılır. Basınç, hava jetinin merkez aksından ölçülebilen çerçeve elemanlarındaki defleksiyon miktarı, 600 pascallık statik basınçta kaydedilen defleksiyon miktarına ulaşılıncaya kadar rüzgar hızı artırılarak belirlenir. Gerekli test defleksiyonlarını başarmak için örneğin iç tarafında soğurma (emme) uygulanabilir. Fakat, emme maksimum statik basıncın yüzde 25'i ile sınırlandırılmış olmalıdır. Örneğin iç yüzeyinde test boyunca sızdırmazlık kontrol edilir. Su sızma gözlenirse deney durdurulur. (3) Su geçirimsizlik (Hortum) (CWCT):Test örneği duvar kesiti olarak düşünülürse buduvar kesiti en düşük kottaki yatay bağlantıdan yukarı doğru ilerleyerek ıslatılır. Sonra kesişmeli düşey bağlantılar, sonra bir sonraki yatay bağlantı ve böyle yukarı doğru ilerlenir. Su, örneğin dış yüzünde çevre ve bağlantılara direkt olarak verilir. Su spreyi bağlantı noktası üstünde yavaşça ileri geri hareket ettirilir. 300 milimetre mesafede, bağlantının her 1500 milimetresinde beş dakikalık periyotlarda bekletilerek devam edilir. Uzun ya da kısa bağlantılar orantılı olarak test edilir. Test süresince, örneğin iç yüzeyinde su sızma olup olmadığı kontrol edilmelidir (3) 4.3. Rüzgar Dayanımı Genellikle rüzgarın cepheye doğrudan basınç yaptığı bilinmektedir. Aksine rüzgar cepheye dik etki yaptığı alanlarda basınç oluştururken üst ve yanlara doğru rüzgarın yön değiştirmesiyle cephenin bu bölgelerinde vakum, yani emme basıncı yaratır. Bir bina üzerine gelen rüzgar, estiği taraftaki cephenin ortasında pozitif basınç, köşelerde ise negatif basınç (emme) etkisi yaratır. Ön yüzde yavaşlayan rüzgar, yanlardan ve çatıdan geçerken hızlanıp bu bölgelerde kuvvetli basınç etkisi yaratır. Binanın arka tarafında dönen rüzgar yan bölümlerdekine oranla az kuvvetli basınç oluşturur. Yüksek binalar, sürekli rüzgar etkisi altındadır. Özellikle de, birbirine yakın yüksek yapıların bulunduğu yerlerde hava sıkışması ve türbülans yüzünden ani ve çok hızlı esintiler oluşur. Yüksek binalarda, giydirme cephenin dayanıklılığı, bu kuvvetli rüzgar etkisi göz önünde tutularak tasarlanması gereklidir (2). Rüzgar testi giydirme cephenin strüktürel dayanımını değerlendirmek için uygulanan bir testtir. Testte dönüşümlü olarak hem pozitif hem de negatif basınçlı rüzgar yaratılır. İnşaat şartları düşey ve yatay yüklere göre eğilme sınırları belirlenmelidir. Bu eğilme limitleri profillerin dayanım kapasitelerinden etkilenmemelidir. En sağlıklısı camın eğilme limitine göre tasarlanmasıdır. Çünkü cam aşırı defleksiyon altında kırılacaktır. Defleksiyon limitleri giydirme cephenin iç tarafındaki hareketleri kontrol etmek için de önemlidir. Bina konstrüksiyonu profillere çok yakin yerde olabilir ve aşırı defleksiyon profillerin taşıyıcılara ve binaya çarpmasıyla zarar görebilir. Defleksiyon limitleri sabit numara ile bölünen ankraj noktaları arasındaki mesafe olarak belirtilir. L/175 defleksiyon limiti giydirme cephe şartlarında yaygındır. 4320 milimetre döşeme yüksekliğinde bir yapıda müsaade edilebilir defleksiyon 246 milimetre olmalıdır. Bu cephenin maksimum rüzgar basıncında içte veya dışta maksimum 240 milimetreye kadar defleksiyona müsaade ettiği anlamındadır. Profillerdeki defleksiyon giydirme cephe elemanları tarafından farklı şekillere kontrol edilebilir. Giydirme cephe sistemi genellikle bina şartlarında defleksiyon limitlerini korumak için gerekli atalet momenti tarafından kontrol edilir. Verilen kesitte sınırlı defleksiyonlar için başka bir yol profillerin içine çelik takviye yapmaktır. Çünkü çeliğin elastiklik modülü alüminyumun üç katıdır. Böylece çelik sistem defleksiyonun bir bölümünü daha düşük maliyete absorbe edebilecektir. Rüzgar Dayanımı (Servis Yeteneği) (CWCT): Test örneğini teste hazırlamak için, deplasman dönüştürücüler sıfırlanarak, 500 pascallık üç farklı pozitif basınç uygulanır. Sonra örnek farklı vuruşlarda beş pozitif basınca tabi tutulur (0'dan 500 pascala, 500 pascaldan 0'a). Ama basınç mümkün olduğu kadar hızlı uygulanmalıdır, bir saniye ile üç saniye arasında. Test örneğini teste hazırlamak için, deplasman dönüştürücüler sıfırlanmadan eksi 500 pascallık üç farklı pozitif basınç uygulanır. Sonra örnek farklı vuruşlarda beş negatif basınca tabii tutulur. (0'dan 500 pascala, 500 pascaldan O'a) Ba-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=