UJ :ı: CL UJ Ü "' ~ Ü' @ M ATPUM, ODTÜ Yerleşkesi'nin batı kanadında, Mimarlık Fakültesi ile Teknopark alanı arasında, daha çok araştırma ve laboratuvar birimlerine ayrılmış olan meyilli bir arazide yer alıyor. Yapının tasarımında "yer" ve "yön" verileri doğrudan bir girdi oluşturmuş. Bu tasarım özelinde yapının içinde barındıracağı araştırmaların da önemli bir bölümünü oluşturan çevre ve enerji duyarlılığı baskın bir tasarım çerçevesi olarak kabul edilmiş. Yapı, doğu-batı eksenleri üzerinde uzun kenarları kuzey ve güneye dönen çizgisel bir blok olarak ele alınmış. Bu tutum bir yandan yapının birden fazla düzlemde zeminle ilişki kurmasını sağlarken öte yandan güneş enerjisinden yararlanma olanağını hazırlıyor. Yapı dikdötgen biçimin orta ekseninde yer alan ve bir iç sokak gibi davranan atrium mekanı ile, onun iki yanında düzenlenmiş çalışma odaları, stüdyolar ve araştırma birimlerinden oluşuyor. Dikdörtgen blok kendisine dik olarak arazi eğimini tutan ve doğu yönü toprak içinde kalarak bir istinat duvarı gibi davranan zemin yapısının üzerine takılarak uzanıyor. Bu yapı, bir yandan arazi ile ana binanın ilişkisini denetlerken öte yandan daha sonra eklenecek yapılar ve çevre düzenlemesi için de altyapı oluşturuyor. Özel çalışma odaları ana bloğun kuzey cephesinde yer alırken güney tarafı daha kamusal olan işlevlere ve stüdyo mekanlarına ayrılıyor. Bu ikili ayrım yapının dilinden dış mekan ilişkilerine pek çok alt tasarım alanında belirleyici bir girdi oluşturuyor. Yapı, kuzeyde daha kapalı ve korunaklı bir cephe barındırırken güneyde geçirgen ve açık bir cephe sunuyor. UJ :ı: fl; Ü " ~ Ü' @ Mimari tasarım: C. Abdi Güzer / ODTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Bu tutum salt bir dil tercihi olmanın ötesinde verimli enerji kullanımının da altyapısını oluşturuyor. Güneyde yapı yüzeyi önünde yer alan ve adeta ikinci bir cephe gibi ele alınan güneş kırıcı yüzey ve ara boşluk, güneş ışığının denetimli bir biçimde yapı ile değişken ilişki kurmasını sağlıyor. Dış kabuk çift çidarlı bir denetim ortamı, bir arayüz olarak işlevlendiriliyor MATPUM, fakültenin ve mimarlık ortamının bir çok paydaşının gönüllü olarak katkı sağladığı ortak bir ürün. Bu anlamda mimarlık/tasarım ortamında ve yapı sektöründe yer alan pek çok kişi ve kuruluş yapının gerçekleşme sürecine destek sağlamış. Yapının kendisinin de doğrudan bir eğitim ve araştırma ortamı olduğu gözetildiğinde tüm taşıyıcı sistemin, tektonik bileşenlerin, tesisat ve elektrik sisteminin açık bir biçimde belli olması, doğrudan bir dil unsuru olarak kullanılması benimsenmiş. Güney batı köşesinde yer alan stüdyo mekanı gelişmiş algılama ve denetim sistemlerinin sınanmasına olanak verecek biçimde tasarlanmış ve donatılmış. Siemens Grubu tarafından desteklenen bu bölümde yapı, üzerindeki ışık, rüzgar, ısı yüklerini algılayarak kendi ortamını denetleyebiliyor. ÖrneÇATi& CEPH•EMAYIS-HAZIRAN / 2008 39
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=