~ makale Yapı Cephelerini Görsel Yönden Olumsuz Olarak Etkileyen Sorunlar ve Nedenlerin Analizi Yrd. Doç. Dr. Nazım KOÇU / Selçuk Üniversitesi, Müh. Mim. Fak. Mimarlık Bölümü Araş. Gör. Mustafa DERELi / Selçuk Üniversitesi, Müh. Mim. Fak. Mimarlık Bölümü apı cepheleri, tasarlandıkları fonksiyona uygun, estetik, ekonomik olmalı ve yapı içinde yaşayanlara konforlu ortamları sağlama görevini yerine getirmelidirler. Yapı cepheleri kendisinden beklenen görevi yerine getiremediği taktirde içinde yaşayanlara konforsuz bir ortam sunar. Yapı fiziği şartlarına uygun olmayan sorunların ortaya çıkmasına neden olurlar. Neticede yapı cepheleri kısa sürede hasara uğrar, yıpranır, yapının kalitesini düşürür, görsel yönden bozulmalar meydana gelir. Yapı cephelerinde bakım ve onarım masraflarına neden olur, yapı sahiplerine ve dolayısıyla ülke ekonomisine zarar verirler. Günümüzde yapıların sağlam ve kaliteli olabilmesi için çıkarılmış şartnameler ve yönetmelikler mevcuttur. Fakat bu şartnameleri, standartları uygulayacak elemanların tatbikatta bulunmayışı, şantiyede yeterli organizasyonun kurulamayışı, kontrol ve denetim eksikliği sonucunda yapılarda çeşitli hatalar meydana gelmektedir. Bunlar arasında özellikle yapı cephelerini görsel yönden olumsuz olarak etkileyen sorunlar ve nedenlerinin analizi konusunda yeterli 52 ÇAT&I CEPHEK• ASIM-ARAL2IK00/ 8 ve kapsamlı bir araştırma çalışması bulunmamaktadır. İnşaat sektöründe kullanılan malzemelerin pahalı ve sınırlı olması nedeniyle kaynakların çok dikkatli kullanılması gerekmektedir. Yapı üretiminde ekonomik ürün "ucuz ürün" demek değildir. Çünkü yapıların bazılarını ucuza mal edebilmek için denetimci, kalite kontrol elemanları ihmal edilmekte, kullanılan malzeme ve işçiliğe önem verilmemektedir. Bunun sonucunda yapı cepheleri ve malzemeleri çok kısa sürede bozulup yıpranmakta, yoğun bakım, onarım masraflarına neden olmaktadır [1 ]. Konya ve çevresindeki binalarda eksik ve bozuk malzeme ile üretilen, hesapsız veya yanlış uygulamalar sonucunda yapı cephelerinde kaplamaların daha inşaat bitmeden veya kullanımı sırasında bozulduğu, çatladığı, çok büyük hasarlara uğradığı, görsel yönden olumsuzluklara neden olduğu yapılan bu çalışma ile tespit edilmiştir. Uygulamaların başarılı olması için, uygulama yapılan yüzeylerin ve bu yüzeyleri taşıyan yapı elemanlarının, yapı ve fen kurallarına uygun olması gerekir. Bu kurallara uymayan yapılar çok kısa süre içinde bozulmalara uğrarlar. Yapılarda görülen bozulmalar hasar olarak adlandırılır [2]. Yapı cephelerinde kullanılan kaplamalar, tatbik edildikleri yapı elemanlarının yüzeylerini örtmeleri ve düzgün göstermelerinin yanı sıra kaplanmış bulundukları kısımları, dolayısıyla yapının tümünü atmosfer koşullarından, yağıştan korumak gibi özelliklere de sahiptir. Yapı cephelerinde kaplamalar genel olarak aşağıdaki amaçları gerçekleştirmek üzere yapılırlar [3]. - Bina elemanlarını dış etkilerden korumak ve temiz tutmak - Kaba inşaat elemanlarının dış yüzeyini örtmek ve görsel yönden güzelleştirmek - Eleman yüzeylerinin aşınmaya, çarpmaya dayanıklılığını artırmak - Binanın kolay, rahat, yapı fiziği şartlarına ve sağlık kurallarına uygun kullanımını sağlamak. Bir dış duvar, düşey olması nedeniyle, atmosfer yağışlarından önemli ölçüde etki-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=