başta olmak üzere pek çok ülkede binalarda üretilen enerji çift taraflı sayaçlar yardımıyla sübvansiyonlu fiyatlarla satın alınarak genel şebekeye entegre edilebilmekte; depolama sorunu böylece aşıla bilmekte ve yaygınlaşma özendirilmektedir. Almanya'da bu sistemle çalışan sertifikalı 3 binden fazla ev bulunmaktadır. Bu konutlar kendi enerjisini üretmekte, artanıysa ikinci saat uygulaması üzerinden devlete satılmaktadır. Şekil 2. Şebekeyle bütünleşik güneş pili panelleri Şekil 3. Konut çatılarında güneş pili panelleri Güneş pili uygulamalarında, konutların çatılarına eklenen modüller ya da oluşturulan tekil panellerden elde edilen elektrik enerjisi, söz konusu tesis ya da konutta kullanılmadığı zamanlarda bir sayaç vasıtasıyla şebekeye satılmaktadır. Ayrıca oluşturulacak piller aracılığı ile depolama imkanı da mevcuttur. Başta Almanya olmak üzere batı ülkeleri bu konuda teşvik ve uzun vadeli kredi imkanlarıyla özendirici koşullar yaratarak güneş pili uygulamak isteyenleri desteklemektedir. Şekil 2 ve 3'te bütünleşik ve konut çatılarındaki güneş pilleri uygulamaları görülmektedir [1,2]. Güneş Pili Türleri Tablo 1'de güneş pili türleri ve fotovoltaik modül verimleri görülmektedir. Kararlılığı ispatlanmış kristalli silisyum malzemenin ince film formunda kullanılması çalışmaları devam etmektedir [1]. Tablo 1. Güneş pili türü ve fotovoltaik modül verimlilikleri Güneş Pili Türü Tipik Modül Maksimum Güneş Pili Verimliliği (%) (Maksimum ölçülen) Verimliliği (Laboratuvarda) (%) Tek Kristal Silisyum 12-15 16-18-24 Çok Kristalli Silisyum 11-14 (15.3) 18.6 Amorf Silisyum 6-7 (10.02) 14.7 Kadmiyum Tellür 7-8 (10.01) 15.8 Bakır İndiyum di Selenid 14.1 Elektrik Üretim Sistemleri Şebeke bağlantılı güneş pili sistemleri (Grid-Connected PV Systems) ve yerleşim yerinden uzak bölgelerde şebeke bağlantısız güneş pili sistemleri kullanılmaktadır. Şebeke bağlantılı güneş pili sistemleri yüksek güçte, santral boyutunda sistemler şeklinde olabileceği gibi, binalarda küçük güçlü uygulamalar da yaygın olarak görülmektedir. Bu tür sistemler iki ana gruba ayrılır. İlk tür sistem, temelde bir yerleşim biriminin, mesela bir konutun elektrik ihtiyacını karşılar. Bu sitemlerde, üretilen fazla enerji elektrik şebekesine satılır. Yeterli enerjinin üretilmediği durumlarda şebekeden enerji satın alınır. Böyle bir sistemde enerji depolaması yapmaya gerek yoktur; yalnızca üretilen doğru akımın alternatif akıma çevrilmesi ve şebekeye uyumlu olması yeterlidir. İkinci tür şebekeye bağlı güneş pili sistemleri kendi başına elektrik üretip, bunu şebekeye satan büyük güç Küçük PV ılıtıml (hır kW için) Yatırım: 4373Euro(6,400Dolar) Yılık O<elim: 900 kWh/yıl Fiyat:0.467Euro/kWh(0.67/kWhDolar)20 yıl ôdeme: 420 YılıOoıar (610/yıl Dolar) Faiz: 5.2 'il. I Yıl Şekil 4. Şebeke bağlantılı sistem 17.7 üretim merkezleri şeklindedir [1,3]. ABD'de üretilen elektrik enerjisi önce tüketime verilmekte, fazla miktar ise satılmaktadır. Alman sisteminde ise tamamen şebekeye verilmekte ve tüketilen miktar ikinci bir sayaçtan geçirilerek fiyatlandırılmaktadır [4]. Şekil 5'te Almanya'daki elektrik fiyat ve üretim değişimi görülmektedir. 30 kW'tan düşük güçlerde elektrik fiyatı her yıl yüzde 5 azalmaktadır. Elektrik üretiminin de yıllık yüzde 3 artması öngörülmüştür. Yirmi yıl boyunca, tüketiciye elektrik enerjisi alma garantisi verilmektedir. Güneş Enerjili Mimari Uygulamalar Çatı panelleri ile başlayan mimari uygulamalar bugün Batı ülkelerindeki mimari gündemi meşgul etmektedir. Mimarlar özel ölçülerde, binaya özgü panellerin cepheyle bütünleştirilmesi konusunda yoğunlaşmış ve birbirinden ilginç çözümler elde etmişlerdir. Elde edilen çözümler "Bina ile Bütünleşik Güneş Pili" (Building lntegrated Photovoltaics- BIPV) olarak adlandırılmış; güneş kırıcılar, çatı ışıklıkları, cam saçaklar ve sağır bina yüzeylerinde kullanılan mimari unsurların güneş pili ile zenginleştirilmesiyle ortaya çıkmıştır. İki veya tek camla lamine edilmiş fotovoltaik güneş pili panoları sağır cephelerde, çatılarda, baş üstü camlamalarda veya pencerelerin dış gölgeliklerinde kaplama elemanı olarak kullanılmakta ve işletim giderlerine katkı sağlamaktadır [1,2]. Çatı ışıklıkları Çatı ışıklıkları özellikle alışveriş merkezleri gibi binalarda iç mekana doğal aydınlatma sağlamak amacıyla düzenlenen ve binanın ölçeğiyle doğru orantılı olarak geniş ÇATI&CEPHE• MART-NİSAN/ 2009 37
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=