Yrd. Doç. Dr. Yıldız Aksoy/ Bahçeşehir Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Peyzaj Bölümü Öğretim Üyesi Bahçeşehir Üniversitesi Peyzaj Planlama ve Tasarım Atölyesi Koordinatörü Duygu Öztürk / İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Ens. Peyzaj Mimarlığı Yüksek Lisans Öğrencisi atı bahçeleri, işlev ve yararlanma özellikleri yönünden gerçekleştirilme amaçları farklılığı ile buna b arak ortaya çıkan farklı bakım şekilleriyle entansif ve ekstansif olmak üzere iki gruba ayrılınaktadır [ 6]. Entansif Çatı Bahçeleri Yoğun emek ve fazla üretim girdileri ile yetişme ortamında istekleri çok olan çim, çalı, ağaççık ve ağaç gibi bitkiler ve çevre düzenleme çalışmalarında yararlanılan çeşitli cansız materyalin de kullanıldığı düz çatı düzenlemeleridir. Çoğu zaman derin toprak gerektiren entansif bitkilendirmede yalıtım filtre, drenaj ve sulama sistemlerinin mükemmel olması gerekı11ektedir. Bu durum entansif çatı bahçelerinin çok masraflı olınasına yol açmaktadır. Entansif çatı bahçeleri, üzerinde gezilmeye ve çeşitli rekreasyonel etkinliklerde bulunmaya uygundur [7]. Entansif çatı düzenlemelerinde ekolojik koşullar çerçevesinde tür seçiminde eks42 ÇATI & CEPHE•MART· NİSAN/ 2010 tansif bitkilendirınede olduğu gibi sınırlandırma söz konusu değildir [7]. Entansif çatı düzenlemeleri düzenli olarak sulama, gübreleme, ilaçlama, budama yabancı ot alı11a gibi bakım önlemlerine gereksinme gösterir [8]. Ekstansif Çatı Bahçeleri Emeğin ve üretin1-bakım giderlerinin en aza indiği, çok geniş alanlarda en az ya da hiç bakım olınadan düz ya da eğik çatılarda sığ topraklar üzerinde oluşturulan bitkilendirmelerdir [S]. Bu bitkilendirme tipinde bodur çalılar, yosunlar, tek ve çok yıllık yabani otlar (çayırlar) ve sukkulent yapıya sahip bazı örtü bitkileri kullanılmaktadır. Seçilen türler genellikle dona, kuraklığa, aşın suya dayanıklı, rejenerasyonu yüksek türlerdir [S]. Ekstansif çatı bahçelerinin oldukça geniş yüzeylerde uygulanması nedeniyle en az toprak kalınlığı, yapı statiği ve maliyetler açısından önem kazanmaktadır. Bu konuda yapılan araştırmalar ekstansif bahçe- !erde toprak derinliğinin l O hatta S cm'ye kadar uygun olabileceği sonucunu ortaya çıkarmaktadır [ 8]. Ekstansif çatı bahçeleri gezinmeye ve rekreasyonel etkinlikler için kullanılmaya uygun değildir [ 6]. Çatı Bahçesi Tasarımı Proje aşamasındaki veya mevcut bir yapının çatısı üzerine bahçe tasarımı yapılırken en önemli husus ağırlıktır. Çatının taşıyabileceği yük hesaplandıktan sonra metrekareye düşen ağırlık göz önünde bulundurularak tasarını yapıın1alıdır (Bu hesaplamalarda yağmur ve kar yağışlarının ağırlığı, bitki toprağının kuru ve suya doymuş hallerinin ağırlığı, insanların kullanımına açık olacaksa, insan yoğunluğu da değerlendirilınelidir). Yeni yapılarda çatı, bahçe tasarımının ön,görülen yükünü taşıyabilecek şekilde tasar,lanabilir, eski yapılarda taşıyıcı elemanların kuvvetlendirilmesi ile metrekareye düşen yük miktarı artırılabilir [9].
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=