Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 26. Sayı (Mayıs-Haziran 2010)

de çok kolay ulaşabiliyoruz ... Daha baskın olan güncel mimarlık iklımi üzerinden konuşursak; yıllar içinde, paketlenen kutulara benzetebileceğin1iz yapılar, yeni paketlere ve ambalajlara ihtiyaç duyuyor. Çünkü yapılar artık üzerine yeni anlamlar giydirilmiş nesnelere, metalara dönüştü. Yapılara olduklarından fazla anlam katmanı yüklenmeye başlayınca, özellikle cepheler üzerinde ilerleyen bir tür kimlik, farkLlaşma gibi durumlar çağın talep ettiği unsurlar oldu. Sektöre! olarak da tasarım -üretim -uygulama -pazarlama anlamında birbirlerini besleyen bir talep durumu var. Binalar üzerine dışarıdan giydirilen, bağlamından türemeyen bu anlam katmanı nedeniyle kendini sürekli farkLve yeni olarak ifade edecek bir takım araçlara ihtiyaç duyuyor. Bunlar da en görünen unsur ve dil olan cepheye yansıyor. Bir de farklı konuların ve yapı tipolojisi taleplerinin gündeme gelmesiyle, teknolojik bir takım gelışmelerle, yapı fiziğini yeni malzemelerle çözmeye çalışan bilgi alanları da çeşitlenmeye başladı. Yapı fiziğine yönelik araştırmaların gelişmesiyle malzeme çeşitliliği arttı ve yeni katmanlar türedi. bu malzeme ve sistemler cepheyi oluşturan duvar kesitinde kendilerini var edecek yapı fiziği gerekleri tarafından belirlenen prensip katmanlaşmanın bir zorunluluğu olan "yeni gibi görünen" sistemleri talep ediyorlar. Buradaki en temel sorun, "yeı1İ olan" yanılsamasında değil; bu malzemelerin ve sistemlerin yeterli koşullarda, belli bir zaman aralığında davranış biçimlerinin yeteri kadar incelenmemiş olı11asmda. Buradan doğan ihtiyaç ise bu malzeme ve sistemlerin yapı performansındaki davranış testlerinin gözlemlenmesi ve bilgi olarak sisteme geri aktarılıı1ası... Yeı1i yapılmış binalarda yeni malzemelerin uygulanınası önemli. Fakat bu yapıların aracılığıyla farklı bağlamlarda, sistemlerin nasıl bir evrim süreci geçirme ihtiyacı doğuracağını tak.ip etmek ve ölçmek gerekiyor. Malzeme ve sistemlerin yapılar üzerinde oluşturduğu yeni gereksinimlerin geri dönüşüyle ilgili bilgiler eksik kaldığı sürece, bu denemeler "yeni" yanılsaması içinde kozmetik değerlendirmelere tabi tutulan bir çerçevede kalacak. Çatı&Cephe: Bu anlamda kendinizi kullanmaktan alıkoyduğunuz, tedirginlık duyduğunuz malzemeler bulunuyor mu? .. "Bugünlerde de birçok zaman kesitini görebildiğimiz bir dünyada yaşıyoruz" dedin1. Ben öğrenciyken dünyayı bu kadar kolay takip edemezdik. Gerçekliğim, coğrafi olarak ulaşabildiğim kadardı. Şimdi aynı anda dünyanın farklı bölgelerindeki gelişmeleri rahatlıkla inceleyebilıyoruz. Bu, bir tür zenginlik üretiyor ama nitelik anlamında sınayabildiğimiz bir dünya üretn1iyor. Çok farklı cephe malzemesi var gibi gözükmesine rağmen temel özelliklerde pek değişiklik yok. Sadece görünür yüz, Boğaçhan Dündaralp: Malzeme, kozmetik yüz değişiyor. Anlamını kendi iç beı1İm için bir tasarım aracı; tasarımın değerlerinden alan değil de, bir tür farklı- katalizörü ve tasarımı hayat karşısında lık üretmeye, teknolojinin olanağı olarak ( konstrükte eden en önemlı öğe belki de... o farkLlığı kuJlanmak olarak dönüşen bir Malzemenin kendisini, tasarını üzerinden durum oluşuyor. Kompozit malzemele- düşünmeı1İn şöyle bir karşılığı var benim rin artması, dijital teknolojilerle çoğaltılı- dünyamda: ilki, proje üzerine odaklanılan yor olması, hem strüktürel hem kaplama konunun bağlamı ve o bağlam üzerinden malzemelerinin çıkınası hep teknolojik araştıracağınız konunun içindeki durumu olanakların artmasıyla mümkün oldu. Ve, ve potansiyelleri. İkincisi de zaman içindeki performansı; yani zaman içindeki değişim ve dönüşüm potansiyellerinin varlığı ya da yokluğu. Bazen geçici bir yapı, bazen de uzun yıllar kullanılacak bir yapı üretmeniz gerekiyor. Bu anlan1da yapının nasıl yaşlanacağının bir öngörüsü gerekebiliyor. Nerede olduğu, kentsel olarak nerede durduğu, o bağlamın ihtiyaçlarının ne olduğu, o bağlam1n ne tür problemler ürettiği, programatik taleplerin ne olduğu, ne tür ilişkilere sahip olacağı, kullanıcı faktörleri, kullanım amacı, zamana yayılma biçin1İ gibi şeyler söz konusu olı11aya başlayınca, bazen l1iç olı11ayan malzemeleri talep ediyorsunuz. Bazen de var olan seçenekler içerisinde o bağlama en uyanı araştırıyorsunuz. Bu değerlendirmelere yapıyı hayata geçirecek, ekonomik ve yapım koşullarını da birer veri olarak eklemek gerekiyor. O yüzden deneysel olan şeylere de açık duruyorum. Bütün bunlara bakıldığında, "özellikle şu malzemeden uzak durayım" diye kendin1i koşullandırnuyorum. Malzeme spektrumu ne kadar artarsa, tasarım alanı içindeki seçenekleri değerlendirmem için bir fırsat doğuyor. Malzemelerin kullanım alanlarını dönüştürebilmek çok önemli. Bazı firmalarla, farklı amaçlarla üretilı11iş malzemeleri, farklı yerlerde kullanınanın arayışına giriyoruz. Malzemelere farkL özellikler kazandırma konusunda çalışmalar yapılması, seçenekler uzaymda olanakL olanları araştırma anlanunda çok önemli. Mesele sadece malzeme değil, bu malzemenin üretin1inden başlayıp uygulamasına, bakımına, zaman içindeki performansına kadar olan bir aralığı değerlendirmek gerekiyor. Böyle bakınca tercihler de sadece malzeme ve sistem seçimini değil, bunların "nitelikleri"nin de değerlendirilmesiı1İ zorunlu kılıyor. Çatı&Cephe: Cephede görmekten hoşlanmadığınız malzemeler var m1 ~ Boğaçhan Dündaralp: Tasarınun talep ettiği koşul ve özellıklerin, o koşullar bağlanundaki nitelikleri için uygun olması ÇATI & CEPHE•MAYIS- HAZİRAN/ 2010 31

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=