~ makale (a) (b) (c) dir (Resim 4-a). Taşıyıcı sistemi çapraz bağlamalar sayesinde güçlendirilmiş çelik bir tüptür. Cephe duvarı strüktürel bir eleman olarak tasarlanmıştır. Taşıyıcı sistemi oluşturan çelik tüp sistem aynı zamanda cephe duvarı görevi üstlenmektedir. Dış kaplama renkli bronze cam ve bronz renkli alüminyum çerçevedir (Resim 4-b) [7]. 4. Sonuç Resim 2: (a) Empire State Building, (b) Yapı Kabuğu parapet kaplaması, (c) Chicago Civic Center insanoğlunun bilinıneyene duyduğu merakla başlayan1 yükseklere çıkına arzusuyla gelişen ve teknolojinin bütün olanaklarından faydalanan alanlardan birisi yüksek yapılardır. Yapılar için doğru bir taşıyıcı sistem tasarımı güvenlik, ekonomi ve estetik faktörlerinin üçünü de içermelidir. Her yapı tasarımcının estetik bir amacı olsun veya olmasın görsel açıdan bir etki yaratmaktadır. Mimarlık disiplini açısından yapının formuna ilişkin bütün sorumluluğu inşaat mühendisine bırakınarnak amacıyla strüktür bilgisinin oldukça gelişmiş olması gerekmektedir. Bilinmelidir ki yapı için her ne kadar mimari stil, ritm ve detaylar önemli olsa da güvenliğin temel taşı olan strüktür de vazgeçilmezdir. Yatay etki: Chicago Civic Center: 1965 yılında tamamlanan 194 metre yüksekliğinde ve ofis amaçlı yapı, yüksek yapılar için olağandışı olan 26,5xl4 metrelik açıklık genişliği olan 9 bölüme ayrılı111ştır. Bu tasarım rüzgar kuvvetlerini merkeze transfer eden 17 cm kalınlığındaki1 beton döşemeyi destekleyen 160 cm yüksekliğindeki, kaynaklı, çelik payandalı kirişe ihtiyaç duymaktadır. Kenar çatı kirişleri, form, cephe kaplaması ve destekleyici olarak hizmet veren çelik levhayla birlikte, betondandır (Resim 2c) Cephenin iki bölümüne özel bir vurgu verilmiştir. Bunlar yatay parçalarla belirginleştirilıniş 9. ve 1O. katlar ile yatay artikülasyon yokluğuyla karakterize edilıniş parapet alanıdır. Belediye binası cephesi tamamen çelik ve bronz renkli cam içermektedir [7]. Toronto Dominion Center Toronto'da bulunan bina ofis amaçlı tasarlamış ve 1966 yılında tamamlanmıştır. 21.000 kişinin çalıştığı yapı Kanada'dır. Cephe bronze camdan ve çelikten oluşmaktadır (Resim 3-a). Çerçeve sistemi çeliktir. 3.4. 1970 ve sonrası dönemler: 1975'ten sonra bina cephelerindeki genel anlayış geçmişte uygulanan cephelere ek olarak l 980'lerden başlamak üzere bina cephelerine eklenen elemanlar ile bina46 ÇATI & CEPHE• TEMMUZ-AĞUSTOS/ 2010 !ara mekanik bir görüntünün verilmesi olmuştur. 1980 yılmdan sonra strüktürel malzeme kullanımı da kompozit olarak yoğunlaşmıştır. Mekanik görüntü: Hong Kong Shanghai Bank 1985 yılında tamamlanan binanın mimarı Narman Foster'dır. Bina betonla çeliğin birlikte çalıştığı eşsiz bir yapıdır. Özellikle bu yapıda taşıyıcı sistem kadar yapı elemanlarının da teknoloji ile birlikte kurdukları ilişki ön plana çıkmaktadır. Cephede doğrudan mimari dili oluşturacak kadar ön plana çıkan1 taşıyıcı sistemdir. Cephede alüıninyum, çelik ve bronze cam elemanlar kullanılmıştır. John Hanconck Center 1969 yılında Chicago'da tamamlanan bina en geniş, çok fonksiyonlu gökdelen- (b) Bu çalışmada cepheyi belirleyen sistemler biçimsel özelliklerine göre çerçeve1 perde1 çerçeve-perde ve tüp sistemler olarak ele alınmıştır. Ayrıca strüktürel sistemin belirlediği yüksek binalardaki cephe oluşumlarında; l 800'lerden l 970'li yıllara kadar düşeyliğin etkili olduğu1 1970'lerden (c) Resim 3: (a) Toronto Dominion Center, (b) Alümiyum kaplama, (c) Hong Kong Shanghai Bank
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=