Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 28. Sayı (Eylül-Ekim 2010)

A makale sistemini oluştururlar ya da kaplama malzemesi olarak kullanılırlar ( 1 ). Enerji etkin cephe tasarımında kullanılacak olan camın seçimi, cephe tipine, bırakılan havalandırma boşluğunun genişliği ve yüksekliğine bağlı olarak değişmektedir. Ayrıca tasarlanan binanın bulunduğu iklim koşullan da bu seçimde önem kazanmaktadır. Çift kabuk cephe sistemleri iç ve dış ortam arasında tampon bölge görevi yapan havalandırma boşluğunun, havalandırma sistemine ve bölümlendirme tipine göre sınıflandırılmaktadır. Havalandırma sistemine göre doğal, mekanik ve hibrid havalandırmalı olmak üzere üçe ayrılır. Bölümlendirme tipine göre ise bina yüksekliğinde, kat yüksekLğinde, kutu pencere tipi ve şaft tipi çift kabuk sistemleri olmak üzere dörde ayrılır (3 ). Doğal havalandırmalı çift kabuk cephe sistemleri, yüzeyleri arasında geniş bir hava boşluğu olan ve bu boşluk sayesinde doğal havalandırmaya olanak sağlayan cephe sistemleridir. Doğal havalandırma, yoğunluk farklılıkları, yani baca etkisi sonucu gerçekleşmekte ve iç ortam hava kalitesinde önemli rol oynamaktadır. Bu tip cephelerde iç ortama açılan pencerelerde açılabilir kanatlar bulunmaktadır. Dıştaki cam kabuk ise ya tamamen sağır bırakılmakta ya da havanın kontrollü bir şekilde boşluğa alınmasını sağlayan kanallar bırakılmaktadır (2). Havalandırma için bırakılan bu kanallar kışın kapatılarak boşluk ısı yalıtımı görevini üstlenmekte, yazın ise özellikle geceleri açık bırakılarak bina pasif olarak soğutulabilmektedir. Böylece kışın ısı kayıpları, yazın ise soğutma yükü azaltılabilmektedir ( 22 ). Mekanik havalandırmalı çift kabuk cephe sistemleri, doğal havalandırma için gerekli olan havanın soğutulması veya filtre edilmesi gerektiğinde kullanılır. Bu sistemlerde döşeme altına veya tavana yerleştirilen havalandırma sistemi aracılığıyla havanın giriş ve çıkışı yapılmakta, böylece temiz havanın en iyi şekilde dağıtılması sağlanmaktadır. Alt ya da üst noktadan 50 ÇAT&I CEPHEE• YLÜL· EKİM/ 2010 boşluğa alınan hava, üst ya da alt noktadaki mekanik araçlar yardımıyla emilereksirküle edilir. Boşluk içine alınan hava, doğal havalandırmadaki gibi doğrudan alınmadığı filtre edilebildiği için kirlenme ihtimali de azaltılmış olur. ( 19) Hibrid çift kabuk cephe sistemleri ise hem doğal hem de mekanik havalandırmanın bir arada kullanıldığı sistemlerdir. Doğal havalandırmanın önemli olduğu bir sistemdiri bu sistemin yetersiz ve etkisiz kaldığı durumlarda mekanik havalandırma kullanılmaktadır. Mesela dış ortam sıcaklığının yüksek olması durumunda baca etkisiyle havalandırma yapılamaz ve mekanik havalandırmaya ihtiyaç duyulur. Sıcaklığın düştüğü gece saatlerinde ise doğal havalandırma yapılabilmektedir. Havalandırma boşluğunun bölümlendirme tipine göre yapılan sınıflandırmanın ilki olan bina yüksekLğinde çift kabuk cephe sistemleri, iç cephe ile dış cephe arasındaki boşluğun tüm katlar boyunca devam ettiği sitemlerdir. Katlar arasmda herhangi bir engel yokturi fakat temizliğin rahat ve kolay bir şekilde yapılabilmesi için hava geçişini engellemeyecek şekilde yerleştirilen yürüme yolları bulunmaktadır. Cephenin alt kısmında bırakılan menfezlerden alınan hava ısınarak yükselir ve cephenin üst noktasındaki menfezlerden dışarıya atılır (Şekil 3a). Kat yüksekLğinde çift kabuk cephe sistemleri yaygın obak kullanılan cephe sistemlerinden biridir. Her kat seviyesinde temiz havayı alan ve kirli havayı veren kanallar bulunur. Her kat döşemesinin alt noktasındaki menfezlerden alınan hava, ısınarak yükselir ve kat döşemesinin üst noktasmdaki menfezlerden havalandırma boşluğuna bırakılır. Üç şekilde havalandırma yapılabilir (3 ). İç ortama açılan pencereler kapatılıp, dış cephede kat hizalarındaki havalandırma kanalları açılarak dış hava perdesi oluşturularak İç ortama açılan pencereler ve dış cephedeki havalandırma kanalları aynı anda açılıp hava alınarak ve boşaltılarak İç ortama açılan pencereler ve dış cephedeki havalandırma kanalları aynı anda kapatılıp tampon bölge oluşturularak farklı biçimlerde havalandırma sağlanabilir. Yapılan havalandırma hangi tipte olursa olsun her kat için ayn ayn yapılmakta, dolayısıyla havalandırma boşluğu düşeyde değil yatayda devam etmektedir. (Şekil 36) Şekil 3: a) Bina Yüksekliğinde Çift Kabuk Cephe S Şekil 3: b) Kat Yüksek/iliğinde Çift Kabuk Cephe S. (4) Bina yüksekLğinde çift kabuk cephe sistemlerine örnek olarak verilecek yapılardan birisi GSW Headquarters Binası'dır. 1999 yılında inşası tamamlanan büro binası Almanya'nın Berlin kentinde bulunmaktadır. Hem doğal havalandırma hem de mekanik havalandırma yapılmaktadır. Ofisler iç cephede yer alan pencerelerin açılmasıyla doğal olarak havalandırılmakta, kış mevsiminde ise ihtiyaç duyulduğu zaman mekanik sistemler kullanılmaktadır. İç ve dış cephe arsındaki boşluk tüm

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=