Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 3. Sayı (Temmuz-Ağustos 2006)

A makale vesinde gelişen şeffaf yüzeyli cepheler özellikle kamu yapısı imajını bizlere vermeye zemin oluşturmuşlardır. Bugün camın kendisinin bir strüktür olarak ön plana çıktıgı örnekler söz konusudur. Peki neden ATO yapısı cephesi izleyen tasarımcı grubundan tepki almıştır? Belki de burada eleştirilen yapının konumu itibariyle bu kadar ön plana çıkarak kendini teşhir etmesidir; eleştirmen teşhir edilmeyi yargılıyor olabilir. Tıpkı Nikolas Pevsner'in [20] Gollins, Melvin, Ward ve ortakları tarafından tasarlanan Shefield Üniversitesi Sanat Fakültesi yapısını Mies'vari tavrından dolayı estetik degerinden bir şey kaybetmeksizin son derece nötr'dür şeklinde yorumlaması ve son derece hareketli kitle oyunlarına sahip Leicester Üniversitesi'nin Mühendislik Yapısı'nın mimarları olan Stirling ve Gowan'ı görsel etkiyi önde tutup kullanıcılarını düşünmedikleri için eleştirmesi gibi [21]. Zaman içerisinde biçimin anlamına yönelik açıklamalarda farklılıklar gözlenebilir. 20. yüzyıl ortalarında bu Mies'vari şeffaf-geçirgen tavır, nötr fonksiyonellik olarak algılanıp sempati duyulurken, 21. yüzyılın ilk yarıyılında hiç bir niteligi ile ilgi çekici bulunmamaktadır. Burada dile getirilmek istenen izleyen ile kurulmaya çalışılan iletişimin noksanlıgıdır. Günümüz kamu yapısında kullanılan simetrik düzen, imajı çagrıştırmada tek başına yeterli görülmemektedir. Ulusal Mimarlık dönemi (özellikle 1.Ulusal Mimarlık dönemi) örneklerinin gelenekselden yapmış oldukları hatırlatmalar, pozitif algılanırken, ATO örneginin hatırlatmaları (köşk) her nedense kurgunun içinde gereksiz kullanımlar olarak yorumlanmaktadır. Halbuki Norberg-Schultz'un da belirttigi üzere objelerin ve deneyimlerin tarifi olarak işaretler insan iletişimi için gereklidir. Bu noktada iletilen sembol sistemini biliyor olmamız önemlidir. "21. yüzyıla ait bir kamu yapısı imajı nasıl olmalıdır?" sorusuna öneri üretmek bu makalenin konusu olmamakla beraber görsel sistemler (imajlar, anlamlar, semboller) önerirken geçişi saglamak amacıyla eski görsel sistemden hatırlatmalara yer vermekle başlanması tavsiye 46 ÇAT&I CEPH•ETEMMUZ-AGUST0S / 2006 edilebilir. Fakat dikkat edilmesi gereken bu aktarımların başarılı bir şekilde yorumlanarak verilmesi gerektigidir. imajın sürekliligi yorumun başarısının göstergesidir denilebilir. Zira başarısızlık durumunda post-modern gösterimin ikonografik bildirimleri niteliginde soyut göstergeler olmaktan öteye gidilemez. Kaynaklar 1. Şentürer, A. Mimaride Estetik Olgusunun Mutlak-Degişmez ve Bagımlı-Degişken Özellikler Açısından Degerlendirilmesi, lstanbul: ITÜ Yayınları, 1995. 2. Hasol, D. Mimarlık Sözlügü, lstanbul: Yem Yayınevi, 1993. 3. Ustaömeroglu, A. A. Yüzeyin Biçimlenişi ve Görsel Etkileri, Başkaya, A-D.I. Eryıldız, (eds.) Kuram ve Uygulama: Mimari Biçimlendirmede Yüzey, Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, 2001: 89-99. 4. Norberg-Schulz, C. Existence, Space & Architecture, London: Studio Vista, 1971: 12-13. 5. Nervi, P.L. Aesthetics and technology in building, Cambridge, Mass.: Harvard Univ.Pr., 1965. 6. Muschenheim, W. Elements of the Art and Architecture, A Studio Book, New York: The Viking Press, 1964. 7. Krier, R., Elements of Archıtecture, Architectural Design, Vol. 53, 1983. 8. Aydınlı, S. Mekansal Degerlendirmede Algısal Yargılara Dayalı bir Model, ITÜ, yayınlanmamış Doktora Tezi, 1986: 57. 9. Hesselgren, S. Emotional Loading of Environmental Perceptions: A. Contribution to Architectural Psychology, Soen, D. (ed) New Trendsin Urban Planing, New York: Pergamon Press, 1979: 238. 1 O. Norberg- Schulz, C. lntentions in Architecture, Oslo: Crondhal and Son., 1966. 11. Rapaport., A. The Memory of the Built Environment: A nonverbal communication Approach, Arizona: USA. University of Arizona Press, 1982. 12. Norberg-Schulz, C. Genius Loci: Towards A Phenomenology of Architecture, London: Academy Editions, 1980. 13. Hesselgren, S. The Language of Architecture, London: Applied Science Publishers Ltd., 1969. 14. Cimcoz, N. Mimari Biçimlendirmede Malzeme Açısından Doku ve Cepheleri, Başkaya, A.-D.I. Eryıldız, (eds.) Kuram ve Uygulama: Mimari Biçimlendirmede Yüzey, Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, 2001: 373. 15. Wright, F.L. The Future of Architecture, New York: Horizon Pres, 1953. 16. Akın, E., Mimarlıkta Estetik Degerlendirmeye bir Yaklaşım, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt.1 O, No. 1, 1995. 17. Habermas, J. Modernity-An lncomplete Project, H. Foster (ed.) The Anti-Aesthetic Essays on Post Modern Culture, Washington: Bay Press, Part Townsed, 1983. 18 Lozar, C.C., Measurement Techniques Towards a Measurement Technology, Methods and Measures, Edra 5, Environmental Design Research Assoc. lnc.,1974: 171-191. 19. Başkaya, A. Yalın Bir işaret Dizgesi, Gazi Üniversitesi MühendislikMimarlık Fakültesi Dergisi, Vol. 16, Num. 1-2, 2001: 63-75, http://www.mmf.gazi.edu.tr/ journal/index.html 20 Başkaya, A. Giriş, Başkaya, A. - D. 1. Eryıldız, (eds.) Kuram ve Uygulama: Mimari Biçimlendirmede Yüzey, Ankara: TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, 2001: 3-1 O. 21. Bonta, J. P. Architecture and its lnterpretation: a study of expressive systems in architecture, London: Lund Humphries, 1979. '-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=