lenmesi ve bu çeşitlilik içinde polimer malzemelerin, istenilen performans koşullarını ne ölçüde karşıladıklarının bilinmesi, bu çalışmanın çıkış noktası olmuştur. Polimer türlerinin çeşitliliği göz önüne alındığında, malzeme seçiminde izlenecek yöntem önem kazanmaktadır. Bu çalışmada benimsenen yöntem; çatı malzemesinin fiziksel, kimyasal, mekanik, teknolojik, estetik ve ekonomiklik ölçütlere (kriterlerine) göre değerlendirilmesi, çatıdaki kaplama malzemesi olarak beklenen performans kriterlerini hangi ölçülerde sağladığının belirlenmesi esasına dayalıdır. 2. ÇATIKAPLAMA MAUEMESİ OLARAK KULLANILAN POLİMER KÖKENLİ LEVHALAR Çatıda kaplama malzemesi olarak çok çeşitli ürünler kullanılmaktadır. Polimer kökenli levhalar, tercih edilen ve yaygın olarak kullanılan çatı kaplama malzemelerindendir [6). Ülkemizde kullanılan polimer çatı kaplama levhalarından bazıları şunlardır: Akrilonitril Butadien Stiren (ABS), Akrilik,Flourlu Plastikler, Poliamid (PA), Poliasetal, Polistren (PS), Poliester (PES), Polikarbonat (PC), Polipropilen (PP), Polisülfon (PSU), Polivinilklorür (PVC) vs. 3. POLİMER KÖKENLİ ÇATIKAPLAMA LEVHALARININ PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİNDE KULLANILANÖLÇÜTLER Çatının işlevine bağlı olarak değişik nitelikte ve özellikte polimer levha kullanılması ve böylece gereksinimin uygun şekilde karşılanması, yapısal tasarımın ilkelerinden biridir [5]. Bu ilkeyi tam olarak uygulayabilmek yönünde, kullanılacak polimerik levhaların karşılayacağı işlevlerin yanı sıra polimerin mekanik, fiziksel, teknolojik ve kimyasal özelliklerinin,ekonomikliğinin, elde edilebilme kolaylığının, görünüş ve estetik özelliklerinin bilinmesinde ve hatta bunların sayısal büyüklüklerle ifade edilebilir olmasına gereksinme vardır. Çatıda kullanılacak polimer levhaların karşılaştırmasında ele alınacak ölçütler yedi ana başlık altında incelenebilir. Fiziksel, mekanik, teknolojik, kimyasal özellikler, estetik (yüzey özellikleri, renk ve doku), ekonomiklik ve bulunabilirlik değerlendirilen ölçütlerdir. 3.1. Polimer Levhaların Fiziksel Özellikleri Fiziksel özellik, malzemenin fiziksel deney yöntemleriyle ölçülebilen özelliklerini kapsar. Çatıda kaplama malzemesi olarak kullanılacak polimer levhaların incelenmesinde su karşısında davranışları, sıcaklık karşısında davranışları, yoğunluk, genleşme katsayısı ve yanıcılık özellikleri fiziksel özellik ana başlığında ele alınacaktır. Su ve nemin kaplama elemanlarına etkisi; küflenme, rahatsız edici kokular, yüzey deformasyonları vs. şeklinde olmaktadır. Bundan dolayı, su ve nem ile temasta bulunabilecek polimer esaslı levhaların seçiminde suya dayanımı yüksek polimer levhalar seçilmeli, kaplama malzemelerinin bozulmaması için önlemlerin alınması gerekmektedir [12). Isısal özellik, plastikler için en önemli özelliklerinden biridir. Plastiklerin en önemli ısısal özellikleri ısı iletkenliği, ısıl genleşme (boyca), ısıya dayanıklılık, eğilme sıcaklığı, erime sıcaklığı, yanma oranı ve yanma ürün- !erinin incelenmesidir [1]. Plastikler genellikle çok küçük ısı genleşme katsayısına ve ısı iletkenlik katsayısına sahip olmalarına rağmen, özellikleköpük plastik haline getirildikten sonra yalıtım değerleri yükselir [1]. Bazı plastikler 100-180°C aralığında uzun süreli kullanım için tavsiye edilirler ve örneğin PTFE ve polifenilen sülfid gibi başka plastikler 250°C' e kadar servis ömrüne sahip olsalar da çoğu plastik, geniş bir sıcaklık aralığında yumuşama gösterir [3). Termoplastlar genelde 50-125 °C sıcaklıktaki ortamlarda kullanılabildiği halde, termosetler 110-300 °C'lerde bile dayanıklıdır [ 1 J. Plastiklerin önemli bir ısısal özelliği de ısı iletkenliğidir ve birimi w/m2K. Genellikle kötü bir ısı iletkenliğine sahip olan plastiklerdeki ısıl iletkenlik değeri iyileştirilmek ve ısıl yorulmayı azaltmak için elyaf ve metal tozları gibi katkı maddeleri kullanılmaktadır. Isıl iletkenlik değeri; molekül ağırlığı, kristalinite derecesi ve yönlenme gibi yapısal faktörlere bağlı olup, bu değerlerin artmasına bağlı olarak artar [3]. Isıl genleşme diğer bir ısısal özellik olup, metallerle kıyaslandığında plastiklerin ısıl genleşme katsayısı çok büyüktür ve mm/m °C şeklinde boyutlu olarak ifade edilebilir. Kısaca genleşme katsayısı; cisimlerin sıcaklığının 1 °C artması halinde birim boydaki uzama miktarıdır [1). Plastiklerde bu değer, metaller ve seramiklere göre çok daha büyük olduğundan, sıcaklıkla birlikte plastiklerde büyük boy değişimleri olur. Isıl genleşme katsayısı, katkı maddelerinin eklenmesiyle, polimerin kristalinite derecesinin, çapraz bağ yoğunluğunun artmasıyla azalır [3). Plastiklerin ısıya karşı dayanıklılığı da önemlidir. Termoplastikler genelÇATI& CEPHE•MART- NİSAN/ 2012 45
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=