oynar (Tablo 2). Bu süreçte genellikle bir faktör baskın olmakla beraber, diğer faktörler bu etkiye katkı yapar. Örneğin güneş ışınlarından önemli derecede etkilenen bazı dış yüzey örtücü boya malzemeleri ve plastik esaslı dış kaplamaların bozulma sürecine yüksek nem oranı, sağanak yağmur ve bazı kirletici maddeler de katkıda bulunur. Donmuş ortamın su geçirgen dış yüzey malzemelerine verdiği hasara benzer zarar, sıcaklık ve şiddetli yağmur gibi faktörlerin birlikte katkısıyla da oluşur. Kagir yığma dış duvar kaplamalarının fonksiyonlarını beklenen zaman aralığında yerine getirebilmesini engelleyecek, dolayısıyla servis ömrünü etkileyebilecek faktörler arasında; yoğuşma, su ve diğer sıvılar, sanayi kirliliği, tekil yükler ve darbeler, güneş ışığı, böcekler, küf ve mantar, yüksek sıcaklık yer alır. Tamamlayıcı Malzeme ve Bileşenlerin Dayanıklılığı: Kagir yığma dış duvarın dayanıklılığı, katmanlarının yanısıra, özellikle metal tespit ve sızdırmazlık malzemeleri, donatı çubukları, hatıl ve lentolar gibi tamamlayıcı malzeme ve bileşenlerle birlikte dikkate alınmalıdır. Metallerin kimyasal açıdan kagir malzemelerden daha tepkili olması nedeniyle bu tür malzemelerin, kagir yığma dış duvarların beklenen ömrü süresince önemli bozulmalar olmaksızın, karşılaşacakları her türlü koşula direnecek niteliklere sahip olması, bunun için de metalin doğru seçimi ve mümkün olduğunca korozyondan korunması sağlanmalıdır. Normal koşullarda metal bileşenlerin uzun süreli dayanıklılıkları için galvanizli düşük karbonlu çelik malzemeler uygun olabilir. Ancak özel durumlarda paslanmaz çelik metallere veya demir olmayan metallere ihtiyaç duyulur. Harç, düşük karbonlu çeliğe uzun süreli koruma sağlayamaz. Bu nedenle dış etkilere maruz kalan dış duvarlarda yatak derzi donabsında paslanmaz çelik kullanımı gerekli olabilir [4]. Kagir yığma dış duvar tasarımının çok uzun süre hizmet etmesi beklenir. Fakat zamanla duvarda hasar, bozulma ve değişiklikler olabilir. Kagir yığma dış duvarın hızla bozulmaktan, onarılamaz duruma düşmekten ve değerlerini kaybetmekten korunması amacıyla bakım ve onarımı yapılmalıdır. Bakım ve onarım iki farklı süreçte dikkate alınır: Bozulmaların önüne geçmek için tasarımda verilen kararlar (koruyucu bakım ve onarım) ve kullanım sürecinde yapılacak periyodik bakım ve onarım. Yapı dayanıklılığının ekonomik açıdan sağlanabilmesi için bakım, onarım ve yenileme maliyetlerinin bütçe sınırlarını aşmaması gerekir. 2.4. Kagir Yığma Dış Duvarın Yapılabilirliği Yapılabilirlik (buildability, constructability) genel anlamda, tasarımın, yapıma imkan ve kolaylık sağlama ve inşa edilebilme derecesi olarak tanımlanabilir. Yapılabilirlik kavramı, tasarımın genel olarak teknik ve ekonomik açılardan düzenlenmesini ve değerlendirilmesini kapsar. Buna bağlı olarak şantiyedeki verimliliğin artırılması, işçiliğin iyileştirilmesi ve etkin bir yönetimin sağlanması istenir. Tasarımının yapılabilirliği, tasarım çözümünün nasıl gerçekleştirileceğini veya gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğini belirleyen bir kavramdır. Tüm fonksiyon ve dayanıklılık ihtiyaçlarına mükemmel biçimde cevap veren bir kagir yığma dış duvar tasarımının gerçekleşmesi zahmetliyse veya gereksiz şekilde pahalıysa, tasarım rasyonel ve doğru bir çözüm olmaz. Yapılabilirlik açısından etkin olan bir kagir yığma dış duvar tasarımında, şu sonuçlar ortaya çıkabilir. Şantiyede kolay yapıma imkan sağlayan basit tasarım, tasarım amaçlarına daha doğru ve etkin ulaşım, şantiyede daha etkin ve verimli yapım yönetimi, tasarım ve yapım kaynaklarının daha iyi kullanımı. Yapılabilir bir duvar tasarım çözümü, yapım açısından karmaşık değildir, basit işlem sırasıyla gerçekleştirilir, bileşenler arasında minimum düzeyde bağımlı ilişki vardır, kolay montaj ve düzenleme imkanına sahiptir. Duvar tasarımı yüksek derecede ön tamamlanmışlık ve karmaşıklık düzeyi içerirse, duvar yapımında ve kullanımında oluşacak hataların düzeltilme güçlüğü artar. Bir kagir yığma dış duvar tasarımında dikkate alınacak yapılabilirlik etmeni, üç temel başlık altında özetlenebilir. Tasarımın kolaylıkla uygulanabilmesi, tasarımın küçük hataları ve yanlışlıkları karşılayabilmesi, tasarımın, yapım imkanlarının ve araçlarının ve mevcut işçiliğin etkin kullanımını esas alması. Uygulama Kolaylığı: Üretimizor bir tasarımın, daha pahalıya mal olma ve başarısız uygulamalara yol açabilme olasılığından dolayı uygulama kolaylığı önemli bir tasarım etmenidir. Kolay ve rahat uygulama yöntemlerine dayalı bir kagir yığma dış duvar tasarımı, işçilik açısından ekonomik ve doğru sonuçlar ortaya koyar. Kagir yığma dış duvarın uygulama kolaylığı için çeşitli stratejiler izlenebilir. Tek parça, kesilmemiş bileşen kullanımı, minimum sayıda farklı parça kullanımı, tutulması ve taşınması kolay parça kullanımı, tekrar eden uygulamaların olması, erişilebilir bağlantıların olması, montaj mesafesi bırakılması, karışık olmayan ve çakışmayan sistemlerin kullanımı. Hata Payı Bırakılması: Kagir yığma dış duvarlarda kabul edilebilir hata payı bırakılan tasarımlar, ÇATI & CEPHE•OCAK- ŞUBAT /2013 41
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=