ÇATI & CEPHE • EYLÜL - EKİM / 2013 60 makale Resim 4. Cumalıkızık Geleneksel Konutlarında Özgün Cephe Özellikleri etmesi bakımından önem taşımaktadır. Bu bakımdan Cumalıkızık geleneksel konutlarının giriş cephelerinin; • Yöresel malzeme kullanımının esas alındığı, • İklimsel verileri yansıtan, • Mekânsal kullanımı yansıtan, • Sosyal - kültürel yapıyı yansıtan, • Oluşturuldukları dönemin yapı kültürünü yansıtan özellikleri ile önemli ve özgün bir cephe kimliği tanımladığı söylenebilmektedir. 3.3. Cumalıkızık Geleneksel Konut Cephelerinde Değişim ve Bozulma Değişim kavramı, genel anlamda bir durumdan diğer bir duruma geçişi anlatmaktadır. Bu nedenle değişimin yönü belli değildir. Ancak bozulma kavramı genel olarak, olumlu bir durumdan olumsuz bir duruma geçmeyi ifade etmektedir. Geleneksel konutlar zaman içinde çeşitli faktörlerin etkisiyle birtakım değişimler geçirmekte, geleneksel konutların geçirdikleri bazı değişimler ise çeşitli bozulmalara neden olmaktadır. Tarihsel süreçte özellikle yaşantının değişmesi geleneksel konutun fiziksel değişimini beraberinde getirmektedir. Diğer yandan uzun zamandır özellikle de bakımsızlık nedeniyle fiziksel eskime süreci yaşayan geleneksel konutların sözü edilen eskimeye bağlı olarak bozulması da kaçınılmaz bir durumdur. Geleneksel konutlarda yaşanan fiziksel değişimin incelenmesi ve değişime bağlı oluşan bozulmaların ortaya konması onarım çalışmalarının doğru yapılması için önemli veri oluşturmaktadır [16]. Sözü edilen değişim ve bozulmalar temelde; biçimsel değişim ve buna bağlı bozulmalar, taşıyıcı sistemdeki değişim ve bozulmalar, eleman ve malzemedeki değişim ve bozulmalar olmak üzere üç başlık altında ele alınıp incelenebilmektedir. Cumalıkızık geleneksel konutlarının cephelerinde görülen biçimsel değişim ve bozulmalar; zemin katlardaki havalandırma boşluklarının pencereye dönüştürülmesi, zemin katlarda pencere açılması, üst katlardaki pencere düzeninin, sayısının ve boyutlarının değiştirilmesi, pencerelerin kapatılması, üst katlardaki pencere kafeslerinin ve pencere önü bel tahtalarının kaldırılması, zemin kata yeni kapı açılması şeklinde özetlenebilmektedir. Cumalıkızık geleneksel konutlarının cephelerinde görülen taşıyıcı sistem değişim ve bozulmaları; yapı cephesindeki taşıyıcı sistem elemanlarında atmosfer etkileri nedeniyle ve zaman içinde fiziksel eskimeye bağlı olarak çeşitli bozulmaların oluşması olarak nitelendirilebilmektedir. Cumalıkızık geleneksel konutlarının cephelerindeki eleman ve malzemelerde görülen değişim ve bozulmalar ise; ahşap pencerelerin yerini plastik esaslı pencerelerin alması, ahşap giriş kapılarının yerini metal kapıların alması, kerpiç dolgu malzemesinin yerini tuğla ve gazbeton gibi malzemelerin alması, yapı cephesindeki tüm elemanlarda ve malzemelerde atmosfer etkileri nedeniyle ve zaman içinde fiziksel eskimeye bağlı olarak çeşitli bozulmaların oluşması, yapı cephelerine yapay taş kaplamaların eklenmesi, özgün durumunda sıvasız ve boyasız olan taş duvarların sıvanması ya da boyanması şeklinde özetlenebilmektedir. Cumalıkızık geleneksel konut cephelerinde görülen bozulmalardan örnekler Resim 4’te yer almaktadır. 4. SONUÇ Günümüzde çağdaş kent; sahip olduğu kültürel ve doğal değerlere duyarlı davranarak gelişmesi gereken bir mekanizmayı da kapsamaktadır. Kentin sahip olduğu kültürel ve doğal değerler ise kentin kimliğini şekillendirmektedirler. Sözü edilen değerlerin korunması, geçmişten gelen maddi ve manevi mesajların geleceğe aktarılmasını, böylelikle de kent kimliğinin sürdürülebilir olmasını sağlayacaktır [17,18]. Ayrıca kentsel ve mimari kimliğin sürdürülmesi, bireyin kenti algılamasına, benimsemesine ve mevcut yapıları güncel koşullar ile uyumlu biçimde kullanma konusunda istekli olmasına olanak tanıyacağından hem yaşam kalitesi artacak hem de koruma bilincinin oluşması sağlanabilecektir. Yapılan araştırma ve incelemeler Cumalıkızık geleneksel konutunun özgün oluşumunda kullanıcı gereksinim ve konforunun son derece etkili olduğunu göstermektedir. Bu durum Cumalıkızık geleneksel konutlarının cephelerine yansımaktadır. Ancak zaman içinde gerek sosyal yaşantıda oluşan değişmelerin, gerekse fiziksel eskimenin bir sonucu olarak geleneksel konut cephelerinde önemli değişim ve bozulmalar meydana geldiği de görülZemin katlarda açılan pencereler Pencere ve kapı oranlarının, malzemelerinin değişmesi Cephede dış etkenlere ve fiziksel eskimeye bağlı bozulmalar
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=