ÇATI & CEPHE • KASIM - ARALIK / 2013 56 makale Erciyes Üniversitesi Spor Tesisleri Yapı Malzemesi Olarak Metallerin Çatı Kaplamalarında Kullanımının Değerlendirilmesine Örnek: Yrd. Doç. Dr. Z. Özlem PARLAK BİÇER Erciyes Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Yapı Bilgisi ABD Başkanı Araş. Gör. Gün IŞIK Erciyes Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Yapı Bilgisi ABD 1. ARAŞTIRMANIN AMACI VE KAPSAMI Bir yapıda çatı, birçok bileşenin birlikte oluşturduğu yapı elemanıdır. Bu elemanı oluşturan parçalardan yapı malzemelerinin çalışma performansı, yapı bütününün performansını vermektedir. Yapım öncesi yapı bileşenleri için öngörülen tahmini performans değerleri bulunmaktadır. Yapı elemanlarının ön görülen performans değerleri, o elemanın uygulama biçimine, işçilik ve montaj kalitesine, uygulanan yapı türüne, iklime, doğal koşullara ve bunun gibi birçok etkene bağlı olarak değişebildiği için yapı elemanının gerçek performansı ancak kullanım aşamasında ortaya çıkmaktadır [1]. Çatı, yapıyı dış atmosfer etkilerinden ayıran, yapıyı sınırlayan ve koruyan, bunun yanında yapı formunu biçimsel olarak tamamlayan örtü elemanıdır. Dolayısıyla çatı örtüsü, yapıyı oluşturan bileşenlerin en önemlilerindendir. Ürün teknolojilerinin gelişimiyle birlikte farklı geometrilerin doğurduğu çatı sorunlarına yeni detaylar geliştirilerek; iklimsel konfor gereksinimlerinin yanı sıra estetik gereksinimlere de cevap veren tasarımlar yapılmaya başlanmıştır. Ancak temel olarak çatının yapıya sağlaması ve tasarım sürecinde dikkate alınması gereken ölçütler dış ortam etkilerinden yapıyı koruması; üzerine gelen suyu yapıdan uzaklaştırabilmesi; yapının iklimsel konfor koşullarını sağlaması için gerekli yalıtımları içermesi; kar, rüzgâr gibi ilave yüklere karşı direnç gösterebilmesi; yangın oluşumuna ve yayılımına karşı direnç gösterebilmesi; yapılacak bakım ve onarımlar sırasında oluşacak insan etkisine karşı yırtılma ve kırılma direnci göstermesi; çatının, bulunduğu bölgenin mimari kimliğiyle uyumlu olması; dış ortam etkilerine karşı özeliklerinin sürdürülebilir olması ve maliyetinin kabul edilebilir seviyede olmasıdır [2]. Çatıdan beklenen bu temel özellikleri sağlayan çeşitli üst örtü malzemeleri bulunmaktadır. Bu malzemelerin maliyet, nakliye ve uygulama kolaylığı, kullanım süresi, ses-ışık-ısı yalıtım değerleri bakımından birbirine göre avantaj ve dezavantajları bulunan birçok türü bulunmaktadır. Özellikle son yıllarda metal malzemelerin üretim ve işlenmesinin gelişimiyle birlikte, türevlerinden daha ince ve dirençli metal malzemeler, çatı elemanının üst örtü malzemesi olarak değerlendirilmeye başlamıştır. Metal kaplama malzemelerinin üretimi ve işlenmesi aşamasında gelinen teknolojik olanaklar, farklı yapı türlerinde, farklı biçim ve detay kullanımını beraberinde getirmiştir. Bunun yanında teknolojik olanaklardan dolayı artan ürün yelpazesi ve detay çözümleri, iklimsel ve biçimsel koşullara göre doğru ürünün doğru şekilde uygulanması
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=