Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 48. Sayı (Ocak-Şubat 2014)

ÇATI & CEPHE • OCAK - ŞUBAT / 2014 52 makale Teraslarda sebze, meyve gibi gıdaları kurutma eylemi, bir teras çatıya yük - lenmiş kültürel bir beklenti ve görevdir. Gaziantep ile ilgili bir yazı bu konuda iyi bir örnek oluşturmaktadır; “Gazi - antep, masalsı çarşıları, sıradışı esnafı, hamamları, dış dünyadan kopuk eski evleri ve dillere destan yemekleri ile en görmüş geçirmiş gezgini bile etkile - yebilen bir kent. Çocukların ve seyyar satıcıların arka sokaklarda yankılanan sesleriyle uyanırsınız, pencerenizi ara - larsanız, karşı evlerin damlarına sıra sıra iplere dizilmiş, kurutulmuş biberler, pat - lıcanlar asılmıştır.” Sıcaklığın fazlalaştığı yaz gecelerinde de özellikle Doğu ve Güneydoğu Ana - dolu bölgelerinde damlar yatmak için kullanılır. Diğer bir örnek ise Harran evleridir. Tarihi, M.Ö. VI. yüzyıla kadar giden Harran evlerinin çatılarının külah biçimli, konik formda yapılmasının da iki belirgin nedeni bulunmaktadır. Bu nedenlerden birincisi, bölgenin çorak olmasından dolayı ağaç malzemenin bulunmayışı; ikincisi ise Harran’da bol miktarda bulunan tuğla malzemedir. Gayrı muntazam bir şekilde balçık sıva ile bağlanmış kubbe ve duvarlar, içeri - den ve dışarıdan yine bu harçla sıvan - mıştır. Ülkemizde rastlanan bir başka örnek, “toprak dam evler”dir. Toprak damlar, yapımı ve malzeme temini kolay olması açısından bazı ufak tefek değişikliklerle olmakla beraber ülkemi - zin hemen her bölgesinde uygulanmış - tır. Örtü, kalın ve ağır olan bir toprak katmanından oluşmaktadır. Deprem için sakıncalıdır; bu nedenle kalınlığı azaltabilmek için çözümler ve çareler araştırılmış ve uygulanmıştır. Daha geçi - rimsiz toprak cinsi kullanmak, katkılar eklemek (Kireç, kireç+odun külü gibi), eğim vermek gibi uygulamalar ile suyla ve dış etkenlerle daha kolay savaşma - sını sağlama yöntemleri birer çözümdür. 3.3. Fonksiyon Fonksiyon, tamamen ihtiyaçlar - dan çıkmakta, tasarım ve planlamayı yönlendirmektedir. Çatının teras çatı olarak kullanılması, çatı arası kat kul - lanım, çatıdan ışık alma uygulamaları birer fonksiyonel çözümlemedir. Bu uygulamaların yasal olarak yaptırımları bulunmaktadır ama engelleme yoktur, sınırlama vardır. Çatıya teras çatı formu verildiğinde, çözülmesi gereken sorun - lar en başta yalıtım sorunları olmak - tadır; su, ısı, ses yalıtımı, buhar geçiş kontrolü sağlanmalıdır. Teras çatılarda, binanın kullanım alanı tamamen veya kısmen kullanılabilecektir. Çatı arasında mekân oluşturma ile ilgili yasada yer alan en önemli madde şöyledir; “Çatı aralarına bağımsız bölüm yapılmaz. Bu kısımlarda ancak su deposu, asansör kulesi ve son kattaki bağımsız bölüm - lerle irtibatlı piyesler yapılabilir. Ancak, üst kat tavan döşemesi ile çatı örtüsü arasında kalan bu hacimler, ilave kat döşemeleri yapılmak suretiyle bölüne - mezler”. Demek ki, son katla ilişkilendir - medikçe çatı arasında bağımsız bölüm oluşturmak, bağımsız olarak tapuya kaydetmek, müstakil olarak satmak mümkün olmamaktadır. Bodrum evi Sebze, meyve kurutma Harran evleri Ağustos 2011 Ağustos 2011