www.catider.org.tr ÇATI & CEPHE • TEMMUZ - AĞUSTOS 2014 45 • Yağış suyu taşkınlarının azaltılmasında etkin • Oksijen üretimini artırıyor • Isı adalarının etkisinin azaltılmasını sağlıyor Her türlü çatıda uygulanabilir M. Nazım Yavuz, eski binalarda ve hür türlü çatıda bitkilendirilme uygulamasının yapılabileceğini belirterek, “Seyrek yeşillendirme yapılması ve çatıdaki yük veren malzemelerin kaldırılması ile eski binalarda da uygulanabilir. Eğimli, tonoz, kubbe çatılarda da bitkilendirme yapılabilir. Eğim değişimine göre kullanılan malzemeler, toprak türü ve bitkiler değişkenlik gösterir. Su yalıtımı, altyapı, toprak katmanı ve bitki gibi değişen şartlar nedeniyle metrekare fiyatı 80-100 TL’den başlar” diyor. Yavuz, bitkilendirme çalışmasının peyzaj mimarları tarafından projelendirilmesi gerektiğini belirterek “Bitkilendirme belli bir bilgi birikimi ile yapılmalı” şeklinde konuşuyor ve şu bilgileri veriyor: Senede bir kez bakımı yapılmalıdır “Bitkilendirilmiş Çatılarda senede bir kez bakım yapılması gerekiyor. En önemli unsur, deprem ülkesi olmamız nedeniyle çatı yüklerini mümkün olduğu kadar hafif tutmaktır. Ekilecek bitkinin doğal koşullara dayanıklı olması gerekir. Genelde 8-15 cm toprak kalınlığı (ıslak toprak ağırlığı 90-200kg/ m2) tercih edilmeli ve tüm iklim koşullarına dayanıklı olan ve Türkiye’de otuza yakın çeşidi olan sedum bitkileri ekilmelidir. Bitkilendirilmiş Çatılarda bahçe toprağı mümkün olduğu kadar az olmalı, daha çok hafif ve su emme özelliği olan malzemeler tercih edilmelidir. Örneğin kiremit kırığı, ponza, perlit, tüf, vermakülit vb. Bakımın zor yapılacağı eğimli yüzeylerde organik gübre kullanılmamalıdır. Çim, çok fazla bakım ve sulama istediğinden mümkün olduğu kadar kaçınılmalıdır.” Bitkilendirilmiş Çatılar nasıl yapılır? “Su yalıtımı olarak kullanılacak olan malzemelerin mutlaka TS EN13948 veya FLL bitki köklerine dayanıklılık sertifikalarına sahip olmaları gerekir. Bitki köklerine dayanıklı su yalıtım örtüleri kullanılır. Bitümlü ve sentetik örtülerin görevi yapılmış olan su yalıtımını korumaktır. Su yalıtım örtüsü üzerine belli bir miktarda su tutma özelliği olan koruyucu keçe yerleştirilir. Keçe türevi malzeme olmaları nedeni ile alttaki su yalıtım örtülerini koruma altına alır. Genelde bitkilendirme türüne ve çatı eğimine bağlı olarak 300-900 gr/m2 yoğunluk tercih edilir. Üzerine detaya uygun basma mukavemetine ve ekilecek bitkiye uygun su tutma kapasitesine sahip çift kademeli drenaj levhaları yerleştirilir. Üzerine toprak tabakasının drenaj levhası boşluklarını doldurmasını önleyecek ince bir sistem filtresi yerleştirilir. Bunun üzerine ekilecek bitkinin özelliklerine göre toprak tabakası ve bitkiler ekilir. Çatı eğimi artıkça kullanılacak olan malzemelerde ve sistemlerde değişiklikler olmaktadır.” Babil’in Asma Bahçeleri ilk bitkilendirilmiş çatı örneği “Bitkilendirilmiş Çatı olarak bilinen en eski yapı MÖ. 500 (bazı kaynaklara göre MÖ. 800) yılında yapılmış olan Babil’in Asma Bahçeleri’dir. Roma İmparatorluğu döneminde Bitkilendirilmiş Çatılar ve sundurmalar kişinin statüsünü gösteren bir değer olarak algılanmıştır. 20. yüzyılın başlarında özellikle yüksek binaların çatıları teras çatı olarak planlanmış ve bu alanların değerlendirilmesi amacıyla Bitkilendirilmiş Çatılar ön plana çıkmıştır. Bugün Almanya ve Hollanda’da bitkilendirilmiş çatı yapımı yerel yönetimlerce desteklenmektedir.” “Türkiye’de ise 1988 yılında İstanbul Belediyesi tarafından yapılmış olan Küçükçiftlik Otoparkı’nın çatısı ilk uygulamalardandır. 1986 yılından itibaren yapılmış olan turizm yatırımlarında Bitkilendirilmiş Çatılar birçok projede kullanılmıştır. 1990 yılında yapılan Ankara Karum İş Merkezi’nin otopark çatısı halen bitkilendirilmiş çatı konumundadır. Özellikle LEED ve BREEAM sertifikalı binaların yapımı Bitkilendirilmiş Çatı yapımını teşvik ediyor.”
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=