lacağı çok önemli. Ön yargıyla benim tercihim şu malzemedir, diyemezsiniz. Bu çağda o kadar çok çeşitlilik var ki. Vaktiyle taş, ahşap, kerpiç, tuğla gibi belirli malzemelerle inşaat yapılıyordu. Malzeme çeşidi çok sınırlıydı. Bu az çeşitle, standartlaşmış yöresel detaylarla yüzyıllar boyunca inşaat yapıldı. Bugün öyle değil. Binlerce malzeme, binlerce detay var. Her malzeme size yepyeni olanaklar yarattığı gibi sorunlar da getirebiliyor; onları da çözmek zorundasınız. Bir iş için çok elverişli olan malzeme, başka bir iş için elverişli olmayabilir. ÇATI CEPHE: Hem malzeme hem uygulama konusunda cephe sektörünü nasıl görüyorsunuz? DOĞAN HASOL: Türkiye bu konuda kendisini iyi yetiştirdi. En çapraşık binaların bile cepheleri bugün başarıyla yapılabiliyor. Örneğin bizim Levent’teki Kristal Kule. Yapımı mucize gibi bir şey. O formların yaratılması, biraz önce konuştuğumuz gibi, yeni malzemelerin ve teknolojinin getirdiği olanaklarla mümkün olabiliyor. Çeliğin kullanılması, camın, bilgisayarın devreye girmesi... Bilgisayar olanakları kullanılmış olmasaydı Kristal Kule gibi bir bina yapılamazdı. Yalnızca tasarımda, çizimde değil, yapımda da bilgisayar olanaklarından yararlanılıyor. Öte yandan, tasarımın yanı sıra uygulama da çok titizlik istiyor. Yıllar önce, ülkenin geleneksel yapım için yetişmiş kadroları vardı. Benim ilk işim 1962’de Üsküdar’daki, bir bölümü yola gitmiş Büyük Hamam’ın çarşıya dönüştürülmesi işiydi. O sırada çok iyi restorasyon ustaları vardı. Onların çoğu geldiler benden referans mektubu aldılar Almanya’ya gidebilmek için. O tarihlerde Almanya ile yapılmış olan anlaşma, uzmanlaşmış ustaların gitmesi yönünde değildi, sıradan işçilerin gitmesi içindi. Ama işçiler Tophane’deki İş ve İşçi Bulma Kurumu bürolarında, anlaşma başka türlü olduğu halde sınava sokuldular. Hatta sınavın yanı sıra referans mektupları istendi kendilerinden. Türkiye o dönemde gerçekten büyük bir işgücü kaybına uğradı ve bir boşluk doğdu. Sonrakiler, “her işi yaparım abi” diyen insanlar kuşağını oluşturdu. Bizim bugünkü çürük yapı stoğumuzda nitelikli işçilik eksikliğinin de çok ciddi bir payı vardır. Malzemenin teknolojik olarak hızla geliştiği döneme geldiğimizde, yeni malzemeleri uygulayacak nitelikli işçi kadroları henüz yetiştirilememişti. Açık, hala sürüyor. İnşaatlarımızda bunca kazalar biraz da eğitim eksikliğinden kaynaklanıyor. İş kazalarında dünya üçüncüsü, Avrupa birincisiyiz. İnsanları yetiştirmeden her türlü işe koşuyoruz; onlar da yapabildikleri kadarını yapıyorlar, kendi hayatlarını bile garantiye alamadan çalışıyorlar. ÇATI CEPHE: Kendi yapılarınız içinde cephesi en çok hoşunuza gidenler hangileri? DOĞAN HASOL: Gebze’de Anadolu Sağlık Merkezi’ne bir otel yaptık. Hasta yakınları ve hastanede kalması gerekmeyen hastaların kalması için. Kristal Kule ÇATI & CEPHE • KASIM - ARALIK 2014 39
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=