53 ÇATI & CEPHE • OCAK - ŞUBAT 2016 5’te belirtilmiştir. Çizelge 4 ve 5’te görüldüğü üzere, enerji ve çevresel göstergeler açısından cephe alanında şekilsiz (amorf) silikon paneller ile oluşturulan PV sisteme kıyasla, çatı alanında tek kristalli silikon paneller kullanılarak kurulan PV sistem ile daha iyi sonuçlar elde edilmiştir. Çatı alanında kurulu PV sistemin üretim evresi enerji girdisinin, cephe alanında kurulu PV sisteme kıyasla yaklaşık 1.5 kat daha fazla olmasına rağmen yıllık enerji çıktısının yüksek düzeyde olması nedeni ile enerji performans göstergeleri açısından teras çatı alanında kurulu PV sistem ile daha iyi sonuçlar elde edilmiştir. Antalya, İstanbul ve Erzurum’da kurulu olduğu varsayılan PV sistemler için gerçekleştirilen yaşam döngüsü enerji analizleri sonucunda, her iki PV sistemin üretim evresinde harcanan enerjiyi (Ein) 30 yıl olarak dikkate alınan sistem ömrü içerisinde geri ödeyebildiği belirlenmiştir. Çatı alanında kurulu PV sisteme ilişkin enerji geri ödeme süresi Antalya için 4.8 yıl, İstanbul için 5.2 yıl, Erzurum için ise 5.7 yıldır. Cephe alanında kurulu PV sistem getirisi faktörü, çevresel gösterge olarak ise CO2 salımı azaltım potansiyeli kullanılmıştır. Enerji geri ödeme süresi (Energy Payback Time / EPBT): PV sistem yaşam döngüsü süresince harcanan toplam enerji miktarının (Ein) kullanım evresi boyunca üretilen yıllık enerji miktarına (Eout) oranıdır ve yıl olarak ifade edilir [15, 4]. EPBT, aşağıda belirtilen eşitlik yardımıyla hesaplanır [9]: Enerji getirisi faktörü (Energy Return Factor / ERF): PV sistem kullanım evresi süresince üretilen enerji miktarının (Eout) yaşam döngüsü boyunca harcanan toplam enerji miktarına (Ein) oranıdır ve birimsizdir [15, 4]. ERF, aşağıda belirtilen eşitlik yardımı ile hesaplanır [9]: N: PV sistem yaşam ömrü Bu çalışmada, EPBT ve ERF göstergeleri ile PV sistemin üretim evresinde harcanan enerji ile kullanım evresinde üretilen enerji miktarı arasındaki denge ifade edilmektedir. PV sistemin kullanım evresinde üretilen yıllık enerji miktarı ile üretim evresinde gereksinim duyulan enerjinin kıyaslanabilmesi amacıyla her iki enerji türünün birincil enerji ya da nihai enerji cinsinden belirtilmesi gerekmektedir. Enerji değerlerinin aynı enerji cinsinden ifade edilebilmesi için şebeke verimlilik değeri kullanılmalıdır. Türkiye için hesaplanmış bir şebeke verimlilik değerine ulaşılamaması nedeni ile Kıta Avrupası elektrik şebekesi için belirlenmiş şebeke verimlilik değeri (%31) dikkate alınmıştır [16, 4]. CO2 salımı azaltım potansiyeli: PV sistem kullanımı ile önlenebilen sera gazı salım miktarıdır. Birimi ise kurulu PV güç başına ton CO2 salımıdır (tCO2/ kWp). CO2 salımı azaltım potansiyeli, aşağıda belirtilen eşitlik yardımı ile hesaplanır [9]: PCO2: CO2 salımı azaltım potansiyeli (tCO2/kWp) Eout: PV sistem tarafından üretilen enerji (kWh) µout: PV sistem tarafından üretilen enerji ile önlenilen CO2 salım faktörü (tCO2/kWh) PVout: PV sistem kurulu gücü (kWp) Yukarıdaki eşitlikte belirtilen µout’a ilişkin değer, Entegre Sistemler için Küresel Emisyon Modeli (Global Emission Model for Integrated Systems / GEMIS) veritabanından alınmıştır [17]. Çalışma kapsamında farklı iklim bölgelerinin temsili illerinde kurulu olduğu varsayılan her iki PV sisteme ilişkin hesaplanmış enerji geri ödeme süresi, enerji getirisi faktörü ve CO2 salımı azaltım potansiyel değerleri, Çizelge 4 ve Çizelge 4: Teras çatı PV sistemlerine ilişkin hesaplanmış enerji ve çevresel gösterge değerleri İl Ein (kWh) Eout (kWh/y) EPBT (yıl) ERF PCO2 (tCO2/kWp) Antalya İstanbul Erzurum 244,214 239,550 242,660 51,009 46,377 42,859 4.8 5.2 5.7 18.0 16.7 15.2 40.5 37.5 34.2 Çizelge 5: Güney cephesi PV sistemlerine ilişkin hesaplanmış enerji ve çevresel gösterge değerleri İl Ein (kWh) Eout (kWh/y) EPBT (yıl) ERF PCO2 (tCO2/kWp) Antalya İstanbul Erzurum 157,961 157,961 157,961 15,351 13,989 12,969 10.3 11.3 12.2 8.4 7.6 7.1 25.4 23.2 21.5
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=