ÇATI & CEPHE • TEMMUZ - AĞUSTOS 2016 50 makale tasarımı kaynaklı hasarlarda ise cephe taşıyıcı bileşenlerinin doğru boyutlandırılmaması, cephe bileşenlerinin ve geçilen açıklığa uygun hesapların yapılmaması, cephe sisteminin yeterli hareket olanaklarına sahip olmaması sıralanabilir. Bununla birlikte, hesaplamaların yapıldığı sırada yüklerin daha şiddetli olabileceğinin gözardı edilmesi de önemli hasarlara neden olmaktadır [3]. İmalat (Üretim) Aşaması Kaynaklı Hasarlar İmalat aşamasında gerçekleşen hasarlar genellikle sistem tedarikçilerinin yanlış uygulamalarından kaynaklanmaktadır. Cephe sistem bileşenlerinin üretimi sırasında gerekli standartlara uyulmaması, malzemelerin uygun koşullarda üretilmemesi, bileşenlerin uygun koşullarda biraraya getirilmemesi gibi nedenler hasar oluşturmaktadır [1]. Cam ünitesinin oluşturulması sırasında silikonun uygun koşullar altında yapılmaması sonucunda sistemde zaman içerisinde yoğuşma görülmesi bu hasar grubuna örnek verilebilir (Şekil 1). Montaj (Yapım ve İşçilik) Aşaması Kaynaklı Hasarlar Yapım süreci, tasarım sürecine oranla daha çok dikkat ve emek gerektiren bir süreçtir. İyi tasarlanmış bir sistem montaj aşamasında yapılan hatalar nedeniyle kullanım sürecinde beklenen performansı gösterememektedir. Montaj aşamasında sistemle uyumlu olmayan bileşen ya da malzemelerin kullanımı zaman içerisinde olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Derz aralıklarının yetersiz olması ve silikon uygulanacak yüzeylerin temiz olmaması, ilerleyen süreçlerde hasarlara neden olabilmektedir. Ayrıca projenin düzgün okunamaması ya da detayların yetersiz olması, yapım aşamalarında hata yapma olasılığını artırmaktadır [3]. Yüksek işçilik kalitesi, sistem montajının düzgün yapılması için önemlidir. Montaj sırasında niteliksiz ve eğitimsiz işgücü kullanımı, işçilikten kaynaklanan hasarlara neden olmaktadır [5]. Özellikle çubuk sistem gibi birçok bileşenden oluşan ve şantiye ortamında montajı yapılan sistemlerde işçiliğe bağlı hasarlar yaygın biçimde görülmektedir. [6]. Kullanım Aşaması Kaynaklı Hasarlar Kullanım sürecinde cephe sistemleri kullanıcı da dahil olmak üzere çeşitli etmenlere maruz kalmaktadır. Giydirme cephe sistemlerinin açılır kanatlarının uzun süre açık bırakılması ya da kanatları taşıyan makasların ağırlık nedeniyle deforme olduğu görülmüştür. Bunun sonucunda açılabilir kısımlarda sarkmalar ve makaslarda kırılmalar gözlenmiştir (Şekil 2). Bakım-Onarım Aşaması Kaynaklı Hasarlar Bakım onarım gereksinimi tasarım aşamasından itibaren düşünülmeli ve sistem ömrünü uzatmak için belirli aralıklarla bakım yapılmalıdır. Bakım onarım sürelerinin uzamamasına, bakım ekibinin yeterli deneyime sahip olmasına ve varsa hazırlanan bakım kitapçığına uyulması önemlidir [3]. Bakım sırasında kullanılan kimyasallar ya da bakım asansörünün çarpması, cephede hasar oluşturabilmektedir. Bu nedenle bakım onarım sürecinde yeni hasarların oluşmamasına dikkat edilmelidir. Denetim Aşaması Kaynaklı Hasarlar Denetim süreci tasarım, imalat, yapım, kullanım, bakım onarım süreçlerinin tümünü kapsamaktadır. Her aşamada cephe sistemlerinin belirli bir programa bağlı olarak denetlenmesi hasar oluşumunun engellenmesine yardımcı olmaktadır. Sistemlerin belirtilen standartlara uygun tasarlanması, bileşenlerin üretim standardına uygunluğunun denetlenmesi, yapım aşamasında montajın düzgün yapılmasının denetlenmesi vb. konular hasar oluşumunun engellenmesi açısından önemlidir. 2.1.2. Sistem-Bileşen İlişkisinden Kaynaklanan Hasarlar Literatür araştırması ve mevcut örnek analizi sonucunda tespit edilen hasarlar bina ve cephe sistemi ölçeğinde gruplanabilmektedir. Bina taşıyıcı sistem türü, zemin özellikleri ve bina hareketleri çeşitli hasarlara yol açabilmektedir. Cephe sistemi ölçeğinde oluşan hasarların ise cephe formu, sistem bileşenleri/ Şekil 1. Cam ünitesinde yoğuşma görülmesi Şekil 2. Açılır kanat aksesuarlarında görülen hasarlar
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=