• makale J~~ j Jj] @)J ~ \J::ı'---' J J ~~'-VJJJJ 0 J~ (W _y~ 1 JÜ~YJ~J [Q) o ~ ~JJ -Lt~ C ~J i:ı J1J~)J~'-VJJ:l~~" JJ ::_ı~ lfj J-i_/8-.:;_,· r J. JJj J1~ ~J Yrd. Doç. Dr. Nazım KOÇU Selçuk Üniv. Müh. Mim. Fak. Mimarlık Bölümü Arş. Gör. Y. Mim. Mustafa DERELi Selçuk Üniv. Müh. Mim. Fak. Mimarlık Bölümü ÖZET apılan araştırmada, yapıların dış cephelerinde uygulanan doğal taş kaplama malzemeleri ve kullanım sorunlarının araştırılması amaçlanmıştır. Plak halindeki kaplama malzemelerinin cephelere harç ile yapıştırılması sonucu yapıların kullanımı sırasında dış cephelerde karşılaşılan sorunlar belirlenmiştir. Plak halinde doğal taş esaslı malzemelerin taşıyıcı ve tutucu kenetler vasıtasıyla monte edilme detayları çizilmiş, uygulamadan alınan örneklerin fotoğrafları çekilmiş ve karşılaşılan sorunlar incelenmiştir. Bazı yapılarda ise önce duvara kaba sıva uygulanmış, sonra üzerine harç ile doğal taş kaplamalar yapıştırılmıştır. Doğal taş esaslı kaplamalar, zamanla cephelerden düşerek can güvenliğini tehdit eder duruma gelmişlerdir. Çalışmada, yapıların dış cephelerinde uygulanan doğal taş kaplamaların cephelerden düşme probleminin çözüme kavuşturulması için mimarların ve uygulamacıların yapmaları gereken detaylar açıklanmıştır. Yapıların plak halinde doğal taş 44 ÇAT&I CEPH•EMART-NiS/A2N007 J kaplama malzemeleriyle kaplanması sonrasında karşılaşılan sorunlar belirlenmiş ve çözüm önerileri açıklanmıştır. Sonuç olarak, hatalı uygulamalar neticesinde ortaya çıkan bir işin yeniden yapılması, malzeme kaybına, bakım ve onarım masraflarına neden oluyor. Cephelerde doğal taş esaslı plak kaplama malzemelerinin uygulamada karşılaşılan sorunları belirlenerek. problemler ortaya konulmuştur. Uygulama ve kullanım sırasında sorunlara neden olmaması, yaşanan problemleri en kısa sürede çözüme kavuşturmak için mimar, mühendis, uygulamacıların dikkat etmeleri gereken hususlar sıralanarak önerilerde bulunulmuştur. 1. GİRİŞ Doğal taşlar, tarih boyunca binalarda en çok kullanılan ve en iyi tanınan yapı malzemesidir. Bina dış cephelerinde doğal taş kaplama yapılması tasarlandığında öncelikle kenet sistemi seçilmeli ve kaplama plaklarının büyüklüğüne bağlı olarak kenet yerlerinin gösterildiği bir cephe detay projesi hazırlanmalıdır. Kaplama işlemi, hazırlananbu detay projesinegöre yapılmalıdır (1) . Kesme taşlar, bütün yüzeyleri birbirine dik veya proje detaylarına uygun olarak düzgün geometrik şekilde işlenmiş taşlardır. Ocaktan çıkarılan taşlar istenilen şekilde ve boyutta makinelerle kesilirler. Kesme taşlar, estetik ve mimari özellik arz eden yapılarda kullanılırlar. Genellikle kaplama yapımında kullanılan taşlara da kaplama taşı adı verilir. Mermer, traverten, granit gibi levhalar halinde üretilen taşlara plak taşlar denir. Bu taşların kalınlıkları en az 2 cm yapılmaktadır. Genellikle dikdörtgen boyutlu üretilirler. Uzunluk ve genişlikleri taşın kütlesine ve özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Binaların yüzeyinde kalıp ve işçilik hatalarına bağlı olarak sorunlar meydana gelmektedir. Yüzeylerin yeterince düzgün olmaması nedeniyle daha kalın harç ve sıva kullanılması gerekmektedir. Bunlardan dolayı doğal taş plaklar kaplama malzemesi ola-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=