Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 80. Sayı (Mayıs-Haziran 2019)

cativecephe.com Çatı ve Cephe / Mayıs-Haziran 2019 37 malzeme seçimi yapılmadan ve doğru uygulama kurallarına uyulmadan teşkil edilmesi nedeniyle yaşandı” ifadelerini kullandı ve şunları söyledi: “Yapıların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğe göre Hava- landırma Boşluklu Giydirme Cephe- lerde kullanılan tüm malzemelerin en az zor yanıcı (A2-s1,d0) olması gerekir- ken, tüm bu yaşanan vakalarda buna uyulmadığı görülmektedir. Buna ilave olarak, bu yaşanan olaylarda inşaat ve uygulama tekniğinde de eksikler ve yetersizlikler olduğu anlaşılmakta ve yangın esnasında mevzuatlara göre teşkil edilmemiş havalandırma boşluklu giydirme cephenin, duvar ile arasında kalan hava boşluğu, tıpkı bir baca gibi davranarak yangının yayıl- masını kolaylaştırmaktadır. Mevcut mevzuatımız olan Binaların Yangın- dan Korunması Hakkında Yönet- melik, bina cephelerini ‘Giydirme Cephe’ ve ‘Geleneksel Cephe’ olarak iki ana başlık altında tanımlamakta- dır. Yönetmelikte yer alan ‘Giydirme Cephe’ tanımında, dış cephe kaplama- larının kendine ait bir konstrüksiyona (karkas, çelik iskelet) mekanik olarak sabitlendiği ve dış cephe kaplaması (örneğin cam, kompozit ahşap veya metal panel vs.) ile cephe (örneğin taşıyıcı perde duvar veya dolgu duvar) arasında havalandırma boşluğu oluş- turmanın mümkün olduğu çözümler ifade edilmektedir. Aynı yönetmelikte, ‘Geleneksel Cephe’ tanımında ise ısı yalıtım levhaları ve üzerinde yer alan tüm sıva katmanlarının arada hava boşluğu oluşturmayacak şekilde doğ- rudan dış cephe üzerine uygulandığı, piyasada mantolama olarak bilinen dış cephe ısı yalıtım sistemlerinin de dahil olduğu komple sistem çözümleri tanımlanmıştır. Yönetmelikte, ‘Gele- neksel Cephe Sistemleri’ içerisinde ifade edilen cephe sistem kaplamaları Mantolama (ETICS), olarak adlandırı- lır. Dış cephe harici kompozit ısı yalıtım sistemleri (ETICS), fabrikada üretilen malzemelerin, yerinde uygulanması ile elde edilen, tercihen sistem imalâtçısı tarafından sisteme, sistem bileşenle- rine, uygulama yüzeyine ve sahadaki şartlara uygun olarak seçilmiş ve en az şu bileşenlerden oluşan sistemlerdir: ‘Isı yalıtım sistem yapıştırıcısı ve sis- teme özgü mekanik tespit elemanları’, ‘Isı yalıtım malzemesi’, ‘Bir veya daha fazla katmandan oluşan, ısı yalıtım sis- tem sıvası’, ‘Isı yalıtımı sistemi donatı filesi’, ‘Dekoratif bir katman içerebi- len son kat kaplama malzemesi’. Dış cephe kompozit ısı yalıtım sistemleri, ısı yalıtım levhasının duvara, ısı yalıtım sistem yapıştırıcısı marifeti ile duvara yapıştırılması ve imalâtçı tarafından önerilen dübel gibi mekanik tespit ele- manları ile duvara sabitlenmesi ile tat- bik edilir. Isı yalıtım levhası, bir tanesi ısı yalıtım sistemi donatı filesi içeren, bir veya daha fazla katmandan oluşan sistem sıvası ile kaplanır. Sistem sıvası, doğrudan ısı yalıtım levhası üzerine, arada herhangi bir hava boşluğu bıra- kılmadan ve ayrıcı bir katman bulun- madan uygulanır. Sistemin parapet, köşe, açıklık ve bunun gibi diğer yapı malzemeleri ve elemanlarına bağlan- ması için imalâtçı tarafından önerilen köşe profili, su basman profili gibi bağ- lantı elemanları kullanılır.” “Doğru malzeme ve uygulama ile teşkil edilmiş, mevzuata uygun Man- tolama Sistemleri, cephe yangınla- rının yayılmasına sebep olmazlar ve tamamen güvenlidirler. Halbuki, Trab- zon’da karşımıza çıkan bu yangında sistem, uygulama ve malzemeler ile ilgili ‘hata’ olarak gördüğümüz husus- lar vardır. Bunlar, ‘Yönetmeliklere aykırı olarak, havalandırma boşluklu giydirme dış cephe sisteminde Yangına Tepki Sınıfı uygun olmayan bir ısı yalı- tım ürünü kullanılmıştır’. ‘Katlar arası cephe üzerinden alev geçişini önlemek için döşemeler ile dış cephe kaplama- ları hizalarında yangın dayanımı sağ- layacak önlemler alınmamıştır’, ‘Bahsi geçen dış cephe kaplaması ile çıplak haldeki ısı yalıtım levhaları arasında, baca etkisi yapan bir havalandırma boşluğu bırakılmıştır’. Son yıllarda gör- mekte olduğumuz bu tip dış cephenin alevlerin yayılmasında etkili olduğu yangınlarla ilgili değerlendirmelerde, bu yangınların tamamen yanlış bir şekilde mantolama olarak bilinen ısı yalıtım sistemleri ile ilişkilendirilerek çok büyük haksızlık yapıldığını göz- lemliyoruz. Giydirme dış cepheler ile mantolama sistemleri birbirlerinden teknik açıdan, uygulama detayları açısından, kullanılan malzemeler açı- sından, yani tüm yönleriyle tamamen farklı unsurlardır. Öncelikle, bunun iyi bilinmesi ve kavranması gerekmek- tedir. Yaşanan yangınlar sonrasında bilgi kirliliği oluşmakta ve sanki bu yangınlara konu olan dış cephelerde mantolama sistemleri uygulanmış gibi bir algı oluşmaktadır. Bu durum, ne yazık ki enerji verimliliği ile ısı yalıtımı sektörlerine ve ülkemiz açısından son derece önemli olan enerji tasarrufu eylemlerine zarar vererek, ülkemizin cari açığının kapanmasına büyük engel teşkil etmektedir. Ayrıca, bu tip bilgi kirliliği ile ısı yalıtım malzemesi üre- ticileri, mantolama sistemi üreticileri, mantolama sistemi yardımcı malzeme imalatçıları, hammadde tedarikçileri, makine üreticileri, mantolama sistemi uygulamacıları gibi çok büyük istih- dam yaratan kurum ve kişiler de çok ciddi haksız rekabete uğramaktadır.” “Dünyadaki ve ülkemizdeki cephe yangını tecrübeleri göstermektedir ki, mevzuatlara aykırı durumlar bu tür felaketlere temel oluşturmaktadır. EPSDER olarak bu tür felaketlerin tekrar yaşanmamasını temenni eder, herkese geçmiş olsun dileklerimizi ilet- mek isteriz”.