Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 80. Sayı (Mayıs-Haziran 2019)

cativecephe.com Çatı & Cephe / Mayıs-Haziran 2019 42 makale İBRAHIM BEKTAŞ / Karabük Üniversitesi Mimarlık Fakültesi AHMET EMRE DİNÇER / Karabük Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Z. ÖZLEM PARLAK BİÇER / Erciyes Üniversitesi Mimarlık Fakültesi 1. GİRİŞ İ nsanın, tarihsel süreç içerisinde yer edinmeye başlamasıyla birlikte bir- çok tehlikeli unsur (olumsuz atmos- ferik koşullar, yabani hayvanlar vb.) ile mücadele etmesi gerekmiştir. Bu olay- lar barınma ihtiyacını ortaya çıkararak yapının başlangıcını oluşturmuştur. Yapı, barınmak ya da başka amaçlarla kullanılmak üzere tasarlanmış, her türlü insani eyleme cevap verebilen yapay bir ortam olarak tanımlanabilir [1]. Vitruvius, tasarlanan yapıların sağlam, kullanışlı ve güzel olması gerektiğini belirtmiştir [2]. Bu gerekliliklere günü- müzde ekonomik olması da eklenmiştir. Yapıların ekonomikliği, ilk yapım maliyetinden başlayıp, bakım onarım ve yıkım maliyetlerini kapsayacak şekilde olmalıdır. Bu maliyetler içeri- sinde çeşitli etmenler bulunmaktadır. Yapının inşa edileceği arazi, yapının büyüklüğü, plan biçimi, yükseklik ve kullanılacak malzemeler bunlardan birkaçıdır. Özellikle, atmosferik olay- lara, kirliliğe ve çeşitli darbelere en fazla maruz kalan cephe ve çatılarda tercih edilecek kaplama malzemeleri önemli- dir. Bu malzemelerin yapının kullanım ömrü dâhilinde, ortam koşullarına bağlı olarak belirli aralıklarla yenilenmeleri gerekmektedir. Bu noktada ideal çatı kaplama mal- zemesinin tercih edilmesi, yapıda uzun süreli konfor sağlamakla birlikte eko- nomik olarak da tasarruf yapılmasını destekleyecektir. Bununla birlikte ham- maddeye bağlı olarak, çeşitli çatı kap- lama malzemelerinin farklı oranlarda maliyeti bulunmaktadır. Buna göre, Safranbolu Perşembe pazar alanında yapılan çalışma ile 2000-2018 yılları arasında farklı çatı kaplama malze- meleri ile çatı kaplama maliyetlerinin değişimleri incelenmiştir. 2. ÇATI KAPLAMA MALZEMELERİ Çatı, dış ortamdan gelen meteoro- lojik olaylardan yapıyı koruyan, saçaklı veya saçaksız olarak, eğimli veya düz olarak farklı biçim ve çeşitli malze- melerden yapılabilen, yapıların bitiş elemanı olarak tanımlanabilir. Çatılar ait oldukları yapının gereksinimlerine uygun olarak tasarlanmakla birlikte, değişik etmenlere göre sınıflandırılmak- tadır. Bu etmenlerden birisi kaplama malzemeleridir. Genel olarak yapılarda kullanılan kaplama malzemelerini kil, çimento, metal, bitüm esaslı malzeme- ler, polimer ve cam malzemeler, doğal taş kaplamalar ve bitkisel malzemeler olarak sınıflandırmak mümkündür. Çatı kaplama malzemeleri üretildik- leri hammaddeye göre çeşitli fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir (Çizelge 1). Ilk yapımından başlamak üzere kullanı- mının farklı aşamalarında çatı kaplama Farklı Kaplama Malzemeleri ile 2000-2018 Yılları Arası Çatı Kaplama İşi Maliyetlerinin Değerlendirilmesi