Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi 81. Sayı (Temmuz-Ağustos 2019)

cativecephe.com Çatı & Cephe / Temmuz-Ağustos 2019 26 çatı ve cephede elektrik üretimi / değerlendirme lerce sistem kullanım bedellerinin faturada belirlenen son tarihe kadar ödenmemesi halinde herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından üre- tim tesisi, durumu uygun hale geti- rilinceye kadar şebekeden ayrılır ve ayrılma gerekçesi üretim tesisi sahibi kişiye 3 (üç) işgünü içinde yazılı ola- rak bildirilir. Ayrıca genel borç takip prosedürleri bu tür borçlar için de kullanılabilecektir. - Yönetmeliğin yürürlüğe girmesin- den önce üretim tesis sahasında yer alan her türlü yapı ve ekipmanın çalışmasına bağlı oluşan iç tüketim miktarı için abonelik tesis edilen üretim tesislerinin tüketimine ilişkin imzalanan anlaşma ve sözleşme- ler, bu maddenin yürürlüğe girme tarihinden itibaren 6 ay içinde son- landırılmalıdır. İç tüketimine ilişkin imzalanan anlaşma ve sözleşmeleri 6 ay içinde sonlandırılmayan üretim tesisleri, herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın ilgili şebeke işletmecisi tarafından şebekeden ayrılır. - 1044 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile YEK Kanunu’na ekli I sayılı Cetvelde değişiklik yapılmıştır ve Yönetmelik kapsamında üretilen ihtiyaç fazlası elektriğin tesisin işlet- meye girmesinden itibaren görevli tedarik şirketi tarafından kendi abone gruplarına ait perakende tek zamanlı aktif enerji bedeli ile on yıl süre ile satın alınacağı düzenlenmiş- tir. Ancak Karar’da “Bu maddenin (değişik madde) yürürlüğe girdiği tarih itibariyle bağlantı anlaşması çağrı mektubu almaya hak kazanan üretim tesisleri...” ibaresi yer almak- tadır. Dolayısıyla mülga yönetmelik kapsamında çağrı mektubu almaya hak kazanan üretim tesislerinin 2020’ye kadar işletmeye girmeleri halinde YEK Kanunu’na ekli I sayılı Cetvelde yer alan eski bedeller uygulanacaktır. - Geçici kabulü tamamlanarak işlet- meye alınan üretim tesislerine ilişkin olarak; üretim tesisi ile ilişkilendirilen tüketim tesisi veya tesislerinde elekt- rik tüketimi olmaması halinde, ilgili aya ilişkin üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edi- lerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz ve bu kapsamda sisteme verilen enerji YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınır. Dağıtım Bedellerini Belirleyen Kurul Kararı 26 Haziran 2019 tarihli ve 30813 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 8666 sayılı Kurul Kararı ile Kurum, Yönetmelik ile dağıtım şirketleri tara- fından, mahsuplaşma sonucunda şebe- keye verilen veya şebekeden çekilen elektrik enerjisine uygulanacak dağıtım tariflerini belirledi. Karar sadece Yönetmeliğin 5. Mad- desinin 1. Fıkrasının (c) bendi kapsa- mında üretim yapan tesisler için dağı- tım tarifesini belirlemiş ve bu tesislerde üretilip, bu tesislerle ilişkilendirilen tüketim tesislerinde: (i) Tüketilen elektrik enerjisine ilişkin olarak tüketim tesisisin ihtiyacını karşılayan üretim miktarı için tüke- tim tesisinin abone grubuna özgü tüketici dağıtım tarifesinde yüzde 50 indirim; ve (ii) Tüketimin üretimi aşan kısmı için ilgili abone grubuna ilişkin tüketici dağıtım tarifesi ise indirimsiz (fatu- raya esas dağıtım bedeli); (iii) Tüketimin üretime eşit veya tüke- timin üretimden fazla veya az olduğu durumlarda veriş yönünde dağıtım bedeli üretim tesisin işlet- meye giriş tarihinden itibaren 10 yıl süreyle yüzde 100 indirimli uygulanacağını düzenlemiştir. Yani Tüketim >=< Üretim olması halinde veriş yönünde dağıtım bedeli 0; ve Tüketim > üretim olması halinde ise çekiş yönünde üretim miktarı kadar olan kısmı için dağıtım bedeli yüzde 50 indirimli uygulanacak, kalan tüke- tim için ise yüzde 100 dağıtım bedeli uygulanacaktır. Değerlendirme Yönetmelik, selefi yönetmelik ve ilgili tebliği tek bir metin altında topla- yıp, başvuru belgeleri gibi bürokratik işlem belgelerini ayrı bir karara bıra- karak daha anlaşılır ve sade bir yapı oluşturmuştur. Kurum öz tüketimi desteklemek ve aynı zamanda lisanssız elektrik üretimi- nin ticari amaçlı kullanılmasını engelle- mek için bir yapı oluşturmuştur. Dünyanın birçok yerinde uygulanan enerji satış sözleşmelerinin (özellikle Corporate PPA) de hukuki altyapıları oluşturularak üretici/yatırımcı için bir seçenek olmasının sektöre uzun soluklu bir canlanma getireceği aşikardır. Yönetmelik ile uzun süredir bek- lenen mahsuplaşma yapısı, aylık mahsuplaşma olarak sektöre kazan- dırılmıştır; ancak sektörde aylık mah- suplaşma, yerine yıllık mahsuplaşma ile yılın belirli aylarında kullanılan atıl çatıların da pazarın kullanımına açıla- cağı görüşü hakimdir. Özellikle tarım ve turizm gibi mevsimlik çalışan işletmeler yıllık mahsuplaşma uygulaması ile yıl içindeki mevsimsel üretim ve tüketim farklılıklarından etkilenmeyeceklerdir. Son olarak, özellikle mahsuplaşma sonucu uygulanacak yeni dağıtım tari- fesi de göz önüne alındığında, çatısına GES kurmak isteyen üretici/yatırımcı- ların yetkin şirketler ile fizibilite çalış- maları yapmalarını tavsiye ederiz.