BAU Teknolojileri Dergisi 7. Sayı (Ocak-Şubat 2023)

16 BAU TEKNOLOJİLERİ • Ocak-Şubat / 2023 Bu madde, ülkemizde çok yaygın şekilde uygulamaları olan, mimari projeyle birebir alakalı yanlış kolon yerleşi- mini yapmasına izin vermeyecek ya da buna karşı önlem almasını sağlayacaktır. Birinci bölümde kolon-perde alanı şartını sağlayan sis- tem burulma rijitliği şartını sağlamamaktadır. Hem düşey taşıyıcı alanı şartını hem de burulma rijitliğini sağlayan sistem yukarıda verilmiştir (hesaplar için kaynaklar-1) Sonuç: Deprem bölgelerinde “geleneksel” yöntem haricinde kesinlikle beton dayanımından bağımsız minimum taşıyıcı alan kontrolü yapılmalıdır. Türkiye için önerilen katsayılar tekrar değerlendirilebilir. Türk deprem yönetmeliğine bu madde eklenirse paralel olarak “geleneksel” yöntemdeki deprem yükü azaltma katsayısı da azaltılmalıdır. (Japonya Rmax:3.3) Burulma rijitliği kontrolü nispeten karmaşık bir konu olsa da yapının performansına inanılmaz etkisi olan bir konudur. Mimari ile doğrudan alakalı olan bu konu için kapalı çıkma olan yapıların bu noktada zayıf kaldığının bilinmesi ve önleminin alınması gerek- lidir. Yapının hakim ilk 2 periyodunun burulma olmaması şartı da bu hesapla- malarla paralellik gösterecektir, kolay bir kontrol mekanizması olacaktır. Yapının sünek davranışı açısından perdelerin merkeze (çekirdeğe) top- lanması, rijitliği çok yüksek poligon perdelerin plandaki yerleşimine dikkat edilmesi, yapıyla olan bağlantılarının yeterli olmasına dikkat edilmesi de ayrı bir önemli noktadır. Perde uzunluklarını sabit tutmayıp yapı yüksekliği ile orantılı olarak artırılması perde davra- nışı açısından önemlidir. (Bu makaledeki yapı örneğinde, burulma rijitliği hesabının gösteriminin kolaylığı açısından tek dairelik bina seçilmiş, poligon perde yerine normal perde kullanılmış, perdeler dış cepheye yerleştirilmiştir. Bu örnek için mimari dikkate alınarak merdiven alt ve üst tarafına 2 U veya 2 L perde yapılması bir seçenek olabilir.) Bu iki maddenin ülkemizde uygulanması ile gerçek manada depreme dayanıklı yapılar inşa ettiğimizi düşünebiliriz. Aksi halde Japonya’nın onlarca kez değiştir- diği “geleneksel” yönetmeliği bizde her yıkıcı depremden sonra güncelleme ihtiyacı duyar fakat bir sonraki büyük depremde bir işe yaramadığını tecrübe etme durumunda kalabiliriz. Bu ilim Japonya’da var bize düşen ise onu almak. n 1. Japon Sismik Bina Şartnamesi Işığında DBYBHY-2007’nin Değerlendirilmesi, 2013-01 TMH dergisi, Osman Kelle 2. Seismic Design Codes for Buildings in Japan, Hiroshi Kuramoto,2006 3. New Seismic Design Provisions in Japan, Shunsuke Otani. 4. Response Spectrum Method for Evaluating Nonlinear Amplification of Surface Strata, Kenji Miura, Kohji Koyamada 5. Global Structural Analysis of Buildings, Karoly A. Zalka 6. Dynamics of Structures, K. Anil Chopra 7. M. Higashino, Evolution of seismic building design practice in Japan,1998 8. Özmen, Türkiye Deprem Bölgeleri Haritalarının Tarihsel Gelişimi,2012 9. Narafu, Outline and Features of Japanese Seismic Design Code,2017 10. CE490 Earthquake Resistant Design. Haluk Sucuoğlu, ders notları KAYNAKLAR MAKALE